Parti Yönetmeliği

Kongrelerin başlatılabilmesi ve icrası için, Genel Merkezin talimatı gereklidir. Genel Merkez tarafından hazırlanmış ve işlerliğe konmuş kongre takvimi olmadıkça, alt kademe kongreleri başlatılamaz. Aksine işlemler hükümsüzdür..

A)Belde Olağan Kongrelerini Toplama Yetkisi ve Zamanı(Tüzük m.23)

B)İl ve İlçe Olağan Kongrelerini Toplama Yetkisi ve Zamanı(Tüzük m.39)

C) Büyük Kongre’yi Olağan Toplama Yetkisi ve Zamanı(Tüzük m.63)

A) İlçe ve İl Kongrelerinin Olağanüstü Toplanması (Tüzük m. 50)

Partinin Genel Merkez, il ve ilçe kongrelerinde yapılacak seçimler, gizli oy ve açık tasnif esasına göre; yetkili seçim kurulunun gözetimi ve denetiminde yapılır (SPK.m.21/1, Tüzük m.46/1).

Belde kongresi, ilçe yönetim kurulunun, aday olmayanlar arasından görevlendireceği üç kişilik bir heyetin gözetimi ve denetimi altında gizli oy, açık tasnif esasına göre yapılır (Tüzük m:22/5).

Mahalle ve köylerde yapılacak ilçe ve belde kongre delege seçimleri, kademe yönetim kurulunun görevlendireceği partili üyelerden oluşan en az üç kişilik delege seçimi sandık kurullarınca yapılır (Tüzük m: 30.7).

11.1)Belde Kongresi Delege Sayısı: Belde kongresi için en fazla 100 delege seçimi yapılır. 11.2) Delege Dağılımını Tespit Usulü: Seçilmiş delegelerin mahalle dağılımları şu yöntemle hesaplanır: Seçilmiş delege sayısı olan 100 rakamı; Partinin son genel seçimde beldede almış olduğu oya bölünerek kat sayı elde edilir. Kat sayının, mahallede Partinin almış olduğu oyla çarpımından elde edilecek rakam, o mahallenin seçeceği delege sayısını oluşturur. Eksikler, küsurat büyüğüne göre dağıtılır. Küsuratlarda eşitlik halinde kur’a çekilir.Asıl delege sayısının yarısı kadar yedek delege seçimi yapılır. Çeşitli nedenlerle partinin almış olduğu oy belli değil ise; son yerel seçim sonuçlarına göre, onun da belli olmaması halinde, belde kongresi delegeliklerinin mahalle dağılımları; seçmen sayısı oranlarına göre yukarıdaki yöntemle belirlenir. Beldeye bağlı mahallelerde kayıtlı üye sayısı 100’den fazla değil ise, üyelerin tamamı; belde kongresi delegesi sayılır.

12.1) İlçe Kongresi Delege Sayısı İlçe kongresi için en fazla 400 delege seçimi yapılır. 12.2) Delege Dağılımını Tespit Usulü İlçeye kayıtlı üye sayısı 400’den az ise, üyelerin tamamı; ilçe kongre delegesi sayılır. İlçeye kayıtlı üye sayısı 400’ den fazla ise; önce her mahalle ve köy için birer delege tahsis edilir. Tahsis toplamı, 400 sayısından düşülür. Arta kalan delege sayısı, partinin son milletvekili genel seçiminde o ilçede almış olduğu toplam oy rakamına bölünür. Bölüm sonucu çıkan kat sayının, o ilçeye bağlı her mahalle veya köyde alınmış oyla çarpımı sonucu çıkan sayı ile tahsis olunan sayının toplamı, ilgili mahalle veya köyün ilçe kongresi için seçeceği delege sayısını teşkil eder. Delege dağılımında eksikler, küsurat büyüğüne göre yapı- lan sıralama ile tamamlanır. Asil delege sayısının yarısı kadar da yedek delege seçilir. Beldesi olan ilçelerde, beldeye bağlı mahallelerden belde kongresi tarafından seçilecek ilçe kongresi delege sayısı; belde kongresinden önce ilçe yönetim kurulunca belirlenir ve belde başkanlığına bildirilir. Çeşitli nedenlerle partinin almış olduğu oyun belli olmaması halinde; son yerel seçim sonuçlarına göre, onun da belli olmaması halinde, ilçenin toplam Kongre sayısı ile mahalle ve köy seçmen sayılarına göre aynı yöntem uygulanmak suretiyle delege dağılımı belirlenir. İlçe yönetim kurulu; kongreden üç ay önce kongre delege dağılım listesini hazırlar ve il yönetim kurulunun onayına sunar ve onaydan sonra ilan eder. Listenin ilanından itibaren 15 gün içinde yapılacak itirazları, il yönetim kurulu kesin olarak karara bağlar.

13.1) İl Kongresi Delege Sayısı İl kongresi için, ilçe kongrelerinde en fazla 600 delege seçimi yapılır. 13.2)Delege Dağılımı Tespit Usulü Hangi ilçenin kaç delege ile il kongresinde temsil olunacağı şöyle belirlenir: Önce her ilçeye beşer delegelik tahsis edilir. Tahsis toplamı, 600’den düşülür. Kalan delegelik sayısı, kongre öncesi yapılmış son milletvekili genel seçiminde partinin o ilde almış olduğu toplam oya bölünmesi sonucu kat sayı elde edilir. Bu kat sayının, partinin ilçede almış olduğu toplam oyu ile çarpımı sonucu elde edilecek rakama beş adet tahsisin ilavesiyle ulaşılacak rakam; o ilçenin il kongresi için seçeceği delege sayısını oluşturur. İl teşkilat başkanınca hazırlanacak ilçelerin il kongresi delege dağılım listelerine karşı yapılacak itirazlar, il yürütme kurulunca karara bağlanır. İl bünyesinde, seçimlerden sonra üçten fazla yeni ilçe kurulmuş olması veya il kongresinin yapılacağı tarihe göre genel seçim yapılmamış veya partinin seçimlere katılmamış olması gibi hallerin varlığı halinde; yapılmış son yerel se-250 Kongre Yönetmeliği çimler, bu seçimlerle ilgili birinci cümlede yer alan nedenlerin varlığı halinde ise il ve ilçe seçmen sayıları esas alınarak yukarda yazılı yöntemle ilçelerin temsil olunacağı il kongresi delege sayıları belirlenir.

14.1)Büyük Kongre Delege Sayısı Büyük Kongre delegesi olmak üzere il kongrelerinde seçilecek delege sayısı, TBMM üye tam sayısının iki katından fazla olamaz. 14.2) Delege Dağılımı Tespit Usulü Hangi ilin kaç adet seçilmiş delege ile Büyük Kongrede temsil olunacağı, aşağıda yazılı usul ve esaslara göre belirlenir: Seçilmesi gereken toplam delege sayısının yarısı olan 550 delegelik; illerden seçilecek Milletvekili sayısına göre illere tahsis edilir. Tahsisten sonra kalan delege sayısının; partinin son milletvekili genel seçiminde almış olduğu toplam oy’a bölünmesiyle kat sayı elde edilir. Kat sayısının, partinin ilde almış olduğu toplam oyla çarpımı sonucu bulunacak rakam ile yapılmış tahsisin toplamı, o il kongresinde seçilecek büyük kongre delege sayısını teşkil eder. Büyük Kongrenin yapılacağı tarihe göre, Partinin katıldığı genel seçim olmamış veya partinin seçimlere katılmamış olması gibi hallerin varlığında, her il; seçmesi gereken milletvekili sayısının iki katı delege ile Büyük Kongrede temsil olunur. İl kongrelerinde ilin kaç adet Büyük Kongre delegesi seçeceği, kongre seçim takvimine karar verildiğinde; Teşkilat Başkanlığınca hesaplanır ve Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nca onaylandıktan sonra il başkanlıklarına bildirilir. Hatalı hesaplamalar, aynı yöntemle düzeltilir.

Seçim Usulü ( Tüzük m: 22,29,30)

Seçimin Yapılacağı Yer

Kongre Delege Seçmeni

Delege Seçmen Listelerinin Hazırlanması (Tüzük m: 29, 30)

Delege Seçmen Listesinin İlanı (Tüzük m: 30)

Delege Seçimlerinde Adaylık ve Oy Pusulası (Tüzük m: 30, 46)

Sandık Kurulları

Sandık Kurulunda Çoğunluğun Sağlanması

Sandık Sayısı

Sandık Alanında Bulunabilecekler:

Oy Verme Başlamadan Önce Sandık Kurulunun Yapacağı İşler

Oy Verme Yetkisi

Delege Seçiminde Oy Verme Süresi

Delege Seçmen Kimliğinin Tespiti

Oy  Verme Düzeni

Sandıkların Açılması

Oyların Sayım ve Dökümü

Delege Seçimi Sonuç Tutanağı

Geçerli Sayılmayacak Oylar ve Oy Pusulaları:

Delege Seçimlerine İtiraz (Tüzük m: 30.8, 30.9)

Delege Seçimlerinin İptali ( Tüzük m: 39/Son)

Seçim Yasakları

Kongrenin Oluşumu (2820 SPK m: 7/3, Tüzük m: 21)

Belde Kongresi Delegeleri (SPK m: 19, Ek madde 2, Tüzük m:22)

Belde Kongre Delege Listesinin Onaylanması (2820 SPK m: 21, Tüzük m:23,41,42)

Belde Kongresinin İlanı

Denetim ve Gözetim

Seçimler

Kongrenin Oluşumu ( Tüzük m: 28)

İlçe Kongresi Delegeleri (Tüzük m: 29)

İlçe Kongre Delege Listesinin Seçim Kurulunca Onaylanması (2820 SPK m: 21, Tüzük m:41)

İlçe Kongresinin İlanı (Tüzük m:42)

Seçimler

Kongrenin Oluşumu (Tüzük m:34)

İl Kongresi Delegeleri (Tüzük m: 35)

İl Kongre Delege Listesinin Seçim Kurulunca Onaylanması (2820 SPK m : 21, Tüzük m:41)

İl Kongresinin İlanı (Tüzük m:42)

Seçimler

Delege Listelerin İlanı ve İtirazlar (Tüzük m: 41,42)

BİRİNCİ AYIRIM SANDIK KURULLARINA DAİR HÜKÜMLER

İKİNCİ AYIRIM KONGRENİN İŞLEYİŞ USUL VE ESASLARI

ÜÇÜNCÜ AYIRIM KONGRELERDE ADAYLIK ve SEÇİM USULÜ ( Tüzük m: 46)

Büyük Kongre (2820 SPK m:14/5, Tüzük m:61)

Büyük Kongre Delegeleri (Tüzük m:62)

Büyük Kongre Gündemi Ve Delege Listesinin İlanı (Tüzük m:64)

Tüzüğün ve Yönetmeliğin, Büyük Kongre Hakkında Uygulanacak Diğer Hükümleri (Tüzük m: 65)

Genel Başkan’ın Açılış Konuşması ve Komisyon Oluşturulması (Tüzük m: 66)

Gündem Maddelerinde Değişiklik Ve Kongre Müzakereleri (2820 SPK m:14/Son, Tüzük m: 67)

Büyük Kongre’de Yapılacak Seçimler (2820 SPK m :14/, 21, Tüzük m: 68)

Büyük Kongre’de Adaylık Ve Seçim Hazırlıkları (Tüzük m: 69)

Büyük Kongre Tutanakları (Tüzük m: 71)

Büyük Kongre Seçimleri İle İlgili İtiraz (2820 SPK m: 21/10,11, Tüzük m: 72)

Genel Başkan Seçimi (2820 SPK m: 15 Tüzük m: 75-76)

Yan Kuruluşların Kongre Seçimlerine İlişkin Esaslar

Yürürlük*

Yürütme

Üyelikte temel amaç; Partinin Tüzük, Program ve ilkelerini benimseyen ve yasal bir kısıtlılığı olmayan herkesin AK Parti’nin hizmet üretimine katılım ve katkısını sağlamaktır.

Siyasi Partiler Kanunu ile diğer kanunlara göre Parti üyesi olmaya engel bir durumu olmayan; a. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı, b. On sekiz yaşını doldurmuş, c. Medeni ve siyasi hakları kullanma ehliyetine sahip, d. Halen başka bir partide üye olmayan, e. Partinin Tüzük ve Programını kabul ettiğini, gücü, bilgi ve tecrübesi oranında Parti çalışmalarına katılmayı üyelik giriş beyannamesinde ifade eden, f. Partiye belirli bir üyelik aidatı ödemeyi taahhüt eden, g. Disiplin nedeniyle daha önce Partiden kesin ihraç edilmemiş, h. Parti üyesi en az bir kişiyi referans gösteren herkes Parti üyesi olabilir.

Üyelik başvurusu aşağıdaki şekilde yapılır: a. Üyelik şartlarına sahip olan kişi, ikamet ettiği ilçe başkanlığına üyeliğe giriş beyannamesi vermek suretiyle başvurur. Beyanname, iki nüsha olarak düzenlenir. İstek hâlinde, başvurana alındı belgesi verilir. b. İnternet aracılığıyla üyelik başvurusu yapılabilir. Bu yöntemle başvuru yapılması hâlinde, elektronik imzalı başvuru incelenerek işleme alınır ve ilgili kişiye bilgi verilir. Elektronik imza taşımayan başvurularda ise ilgili ilçe teşkilatınca başvuruda bulunanın imzası alındıktan sonra işlem yapılır. c. Doğrudan Genel Merkeze, il veya belde başkanlıklarına yapılan üyelik başvurularına ilişkin beyanname ve ekleri, ilgilinin ikamet ettiği ilçe başkanlığına gönderilir.

Yurtdışında oturan vatandaşların üyeliği aşağıdaki şekilde yapılır: a. Yurtdışında oturan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları üyelik başvurularını, varsa bulundukları yerdeki Parti temsilciliği aracılığı ile veya İnternet üzerinden yapabilecekleri gibi Türkiye’de ikamet ettikleri ilçe başkanlığına üye giriş beyannamesi vermek veya göndermek suretiyle de yapabilirler. b. Temsilciliklere yapılan başvurular Genel Merkez aracılığıyla ilgili ilçe başkanlığına gönderilir. İlçe teşkilatı, başvuranla görüşüp teyit aldıktan sonra işlem yapar. c. Başvurularda, ilgilinin yurtdışında oturduğu yer ile Türkiye’ye geldiğinde ikamet ettiği yerin açık adresi belirtilir.

Üyelik başvuruları aşağıdaki şekilde karara bağlanır: a. Üyelik başvurularını karara bağlama yetkisi, Tüzüğün 9. ve 11. maddeleri ile bu Yönetmelikte belirtilen istisnalar dışında, yalnızca başvuruda bulunanın ikametinin bulunduğu ilçe yönetim kurulunundur. b. İlçe yönetim kurulu, 30 gün içinde üyelik başvurusunu karara bağlar. Ancak, süresi içinde karara bağlanmayan başvurular hükümsüz hâle gelmez. 30 gün geçmiş olsa bile üyelik başvurularının karara bağlanması zorunludur.

Üyelik talebinin reddine ilişkin karar, üyelik talebinde buluna88 Teşkilat İç Yönetmeliği nın beyannamesindeki adresine gönderilir. Üyelik başvurusunun reddine ilişkin karara karşı ilgili kişi, 15 gün içinde il yönetim kuruluna itiraz edebilir. İl yönetim kurulu, itirazı inceler ve 15 gün içinde karara bağlar. Bu karar, Parti içi işlemler açısından kesindir.

Yerel ve genel seçimlerde Parti listesinden bir göreve seçilmiş olanların üyeliği aşağıdaki şekilde olur: a. Genel ve yerel seçimlerde, Partiye üye olmadığı halde Parti listesinden TBMM üyeliği, belediye başkanlığı, il genel ve belediye meclisi üyeliğine seçilmiş olanlar, ayrıca bir karara gerek olmaksızın Parti üyeliliğine alınmış sayılırlar. b. Milletvekili seçilenlerin üyelik kayıtları, Genel Merkezce tamamlandıktan sonra giriş beyannamesinin bir sureti, milletvekilinin ikametinin bulunduğu ilçe teşkilatına gönderilmesiyle üyelik kaydı yapılmış olur. Diğerleri ise, seçim sonuçlarının ilanından sonra on gün içinde üyelik kaydı için gereken evrakları ilçe teşkilatına vererek kayıt işlemlerini yaptırırlar.

Genel Merkez üye kayıt yetkisini aşağıdaki şekilde kullanır: a. Daha önce veya hâlen TBMM üyesi olarak görev yapanların, b. Kanunen zorunlu bir neden olmaksızın Parti üyeliğinden istifa eden, Partinin Kurucular Kurulu Üyeliği, Genel Merkez zorunlu ve ihtiyari organ ve kurullarının başkan ve üyeliği, milletvekilliği, il başkanlığı, büyükşehir ve il belediye başkanlığı görevlerinde bulunmuş olanların, c. Başka bir partide büyükşehir ve il belediye başkanlığı yapanlar ile daha önce bu görevlerde bulunmuş olanların, d. Başka bir siyasi partinin ihtiyari veya zorunlu merkez organları üyeliği ile il başkanlığı görevinde bulunmuş olanların, e. Partiye alınmalarında yarar görülen kişilerin Parti üyeliğine kabulü Merkez Karar ve Yönetim Kurulunca karara bağlanır. Üyeliğe kabul kararı ile giriş beyannamesinin bir sureti, ilgilinin ikametinin bulunduğu ilçeye gönderilerek üyelik kaydı tamamlanır. Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararı ile Partiye alınan kişilerin, milletvekili sıfatını taşıyanlar hariç, Parti üyelikleri hakkında ilgili ilçe ve il yönetim kurulları, 30 gün içinde itiraz ve görüşlerini gerekçeli olarak MKYK’ya bildirebilirler. MKYK‘nın vereceği kararlar, Parti içi işlemler açısından kesindir.

Memuriyete girme gibi kanuni zorunlu bir neden olmaksızın Parti üyeliğinden istifa etmiş olanların üyelik başvurusu, ikamet ettiği ilçe yönetim kurulunun görüşü alınarak il yönetim kurulunca 30 gün içerisinde karara bağlanır. Üyeliğe kabul kararı ile giriş beyannamesinin bir sureti, ilgilinin ikametinin bulunduğu ilçeye gönderilerek üyelik kaydı tamamlanır. Bu karara karşı 30 gün içinde MYK’ya itiraz edilebilir. MYK’nın vereceği kararlar, Parti içi işlemler açısından kesindir.

2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 11. Maddesi, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53/b maddesi, Parti Tüzüğü ve bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olarak yapılan üye kayıtları geçersizdir. Bu kayıtlar, Genel Merkez Teşkilat Başkanlığınca e-teşkilat programından çıkarılır ve ilgili il ve ilçe başkanlığına bildirilerek üye hakkında işlem yapılması sağlanır.

İlçe başkanlığınca, üyelik işlemleri tamamlanmış üyelere, şekli ve içeriği Genel Merkezce belirlenmiş üye kimlik belgesi verilir. Üye kimlik belgesi, Parti üyeliğini ispat dışında başka bir amaçla kullanılamaz. Üye kimlik belgesinin kaybı hâlinde, üye, durumu yazılı olarak ilçe başkanlığına bildirir ve yeni kimlik belgesi isteyebilir.

Partinin üyelikle ilgili tüm işlemleri, ilçe teşkilatlarınca tutulan üye kayıt defterlerinin özetleri esas alınarak Genel Merkez e-teşkilat programı üzerinde il ve ilçe ölçeğinde mahalle, köy ve sandık esasına göre arşivlenir. Bu kayıtların Genel Merkez Teşkilat Başkanlığınca onaylı suretleri üye kayıt defteri özeti yerine geçer. Üyelikle ilgili Parti içi uyuşmazlıkların çözümünde Genel Merkez kayıtları esas alınır.

İlçe başkanlıkları, üyelerin üyelik durumundaki değişiklikleri ve yeni üyelere ait listeleri, e-teşkilat programı üzerinden Genel Merkezin belirlediği süre içinde il başkanlığına ve Genel Merkeze gönderirler.

Parti üyeliğini kazanmış her kadın, kadın kolu üyelik defterine kaydı yapılmakla ayrıca kadın kolu üyeliğini kazanmış olur.

Parti üyeliğini kazanmış ve 29 yaşından büyük olmayan her üye, gençlik kolu üyelik defterine kaydı yapılmakla ayrıca gençlik kolu üyeliğini kazanmış olur.

Parti üyeliği sona eren kişinin kadın ve gençlik kolu üyeliği de sona erer. Gençlik koluna kayıtlı üye 29 yaşını doldurunca gençlik kolu üyeliği sona erer. Ancak, 29 yaşını doldurmadan önce gençlik kolu kademe organlarında görev almış olanların görevleri dönem sonuna kadar devam eder.

Parti üyeliği, durumun belgelenmiş olması şartıyla; a. Ölüm, b. İstifa, c. Başka bir partiye üye olmak, üye olmasa bile başka bir partide görev almak veya o parti listesinden bir göreve seçilmek için aday adayı veya aday olmak, d. Disiplin kurulu kararı ile Partiden kesin ihraç edilmiş olmak hallerinden birisi ile üyelik sona ermiş olur. Üyelikten istifanın belgelenmiş sayılması için, istifanın; noter aracılığıyla veya yazılı beyan ile şahsen yapılmış olması gerekir. Yazılı istifa bildirimlerinde, imzanın kişiye ait olduğunun tespiti yapılır. Yukarıda yazılı hallerden birinin varlığı hâlinde, ilgili kişinin üyeliğinin son bulduğu ilçe yönetim kurulu tarafından başkaca bir işlem yapılmadan sadece tespit kararı alınır ve sonuç üye kayıt defterine ve e-teşkilat programına işlendikten sonra yapılan işlemler il başkanlığına ve Genel Merkez Teşkilat Başkanlığına bildirilir. Üye olma şartlarını sonradan kaybedenler ile üyeliğe giriş sırasında üyelik şartlarını taşımadıkları sonradan anlaşılanların üyelik kayıtları, Kanuna göre Parti üyesi olmaya engel durumunu gösteren belgeler belirtilmek suretiyle ilçe yönetim kurulu kararıyla silinir ve Genel Merkez Teşkilat Başkanlığına bildirilir.

İlçe başkanlığı, kesinleşmiş disiplin kurulu kararı, ölüm ve istifa etme hâlleri dışında, başka nedenlerle üyelik kaydı silinenlere durumu bildirir tebligat yapar. İlgili kişi, bu karara karşı 15 gün içinde il yönetim kuruluna itiraz Teşkilat İç Yönetmeliği 91 edebilir. İl yönetim kurulunun ret kararına karşı ise, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde Merkez Yürütme Kuruluna itirazda bulunabilir. MYK’nın vereceği karar, Parti içi işlemler bakımından kesindir.

Üyelerin hak ve yükümlülükleri: a. Her üye, Parti ile ilgili her türlü göreve aday olabilir veya aday gösterilebilir. b. Üyeler, Parti içi ve dışı ilişkilerinde üye olmanın ön şartı olarak, Parti Tüzüğü ile Parti Programı ve yönetmelikleri ve yetkili kurum ve kurullarca oluşturulmuş ilke ve kararlar ile Anayasa ve kanunların buyurucu kuralları çerçevesinde çalışmalar yapar ve yapılan çalışmalara katkıda bulunurlar. c. Parti üyesi, Partinin tüzel kişiliği ile onur ve itibarını zedeleyecek söz, hareket ve davranışlardan kaçınır. d. Parti üyesi, hiçbir ayrım gözetmeksizin toplumu oluşturan her bireyin, insan olmasından kaynaklanan temel haklar ve özgürlükler önündeki engellerin kaldırılması için üzerine düşen çabayı azimle ve kararlı olarak gücü ve becerisi nispetinde ifa eder. e. Üyeler, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin ülkesi ve milleti ile bölünmez bir bütün olduğunu ve bu bütünlüğün; bireysel, toplumsal, ekonomik ve siyasal hak ve özgürlüklerin sağlanması ile mümkün olacağı bilinci içinde hareket eder.

Parti üyelerinden üyeliğe girişte en az 1 TL, en fazla 5.000 TL; üyelik aidatı olarak ise aylık en az 1 TL en fazla 1.000 TL alınır. Giriş aidatı, üyeliğe girişte bir kez, üyelik aidatı ise aylık veya yıllık olarak alınır. Giriş ve üyelik aidatının taban ve tavan miktarlarıyla ilgili olarak, kanunî sınırlar içinde olmak kaydıyla her yıl tüketici fiyat artış oranı kadar artırılarak uygulama yapmaya MKYK yetkilidir.

Üyeye, aidat borcu nedeniyle geçici ve kesin ihraç disiplin cezaları verilemez. Ancak aksi Merkez Karar ve Yönetim Kurulunca kararlaştırılmadıkça bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten geçerli olmak üzere kesintisiz olarak aidat ödemeyen üyeler, delegelik dâhil parti içi organlara aday olamaz veya aday gösterilemezler.

Madde 26

Madde 27

Madde 28

Madde 29

Sandık Yönetim Kurulunun Oluşturulması

Sandık Yönetim Kurulunun Çalışma Usul ve Esasları

Parti Müşahitleri ve Resmî Sandık Kurulu Üyelerinin Belirlenmesi

Köy/Mahalle Teşkilatı

Sorumlulukları

Belde Teşkilatı

Belde Yönetim Kurulu (Tüzük md. 25)

Belde Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri (Tüzük md. 26/5)

Belde Yürütme Kurulu (Tüzük md. 27)

Belde Yürütme Kurulunun Görev ve Yetkileri (Tüzük md. 27/4)

İlçe Teşkilatı

İlçe Yönetim Kurulu (Tüzük md. 32)

İlçe Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri (Tüzük md. 55)

İlçe Yürütme Kurulu (Tüzük md. 33)

İlçe Yürütme Kurulunun Görev ve Yetkileri (Tüzük md. 33)

İl Teşkilatı

İl Yönetim Kurulu

İl Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri (Tüzük md. 55)

İl Yürütme Kurulu (Tüzük md. 38)

İl Yürütme Kurulunun Görev ve Yetkileri

Kademe Başkan ve Yönetim Kurulu Üyeliklerinin Sona Ermesi (Tüzük md. 56, 57)

Kısmi Boşalmalarda Yapılacak İşlemler

Yönetim Kurulunun Münfesih Hâle Gelmesi

Yönetim Kurulunun Münfesih Hâle Gelmesi Durumunda Yapılacak İşlem

Başkan ve Yönetim Kurulu Üyelerine İşten El Çektirme Nedenleri (Tüzük md. 58)

İşten El Çektirmenin Usul ve Esasları (Tüzük md. 59)

İşten El Çektirme Sonrasında Yapılacak İşlemler (Tüzük md. 59.5, 60)

Genel Merkez Teşkilatı (SPK md. 13)

Merkez Karar ve Yönetim Kurulunun (MKYK) Oluşumu ve Çalışma Esasları (Tüzük md. 73)

Merkez Karar ve Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri (Tüzük md. 74)

Genel Başkan (2820 SPK md. 15, Tüzük md. 75,76)

Genel Başkanın Görev ve Yetkileri (Tüzük md. 77)

Merkez Yürütme Kurulunun Oluşumu (MYK) (Tüzük md. 79)

Merkez Yürütme Kurulunun Görev ve Yetkileri (Tüzük md. 80)

Genel Başkan Yardımcıları Arasında İş Bölümü (Tüzük md. 81)

Genel Başkan Yardımcılarının Görev ve Yetkileri (Tüzük md. 82)

Kadın ve Gençlik Kollarının Organları ve Üye Sayıları

Ana Kademe ve Yan Kuruluşlar Arasındaki İlişkilere Dair Temel İlkeler

Kadın ve Gençlik Kolları Kademe Başkanı, Yönetim ve Yürütme Kurullarının Görev ve Yetkileri

Toplantılarda Oylama ve Karar Yeter Sayısı

Madde 70

Yönetim Kurulu Toplantısı

Yürütme Kurulu Toplantısı

Belediye Başkanları Toplantısı

İl Birim Başkanları Toplantısı

İlçe Birim Başkanları Toplantısı

Danışma Meclisi ve Gündemi

Danışma Meclisi Üyeleri

Yan Kuruluşlar Danışma Meclisi

Yerel Yönetimler Danışma Meclisi, Gündemi ve Üyeleri

Madde 80

Madde 81

Madde 82

Madde 83

Madde 84

Madde 85

Parti teşkilatı, bütün kademelerde yönetim kurullarının kararı ile ihtiyaca bağlı olarak çeşitli komisyonlar, çalışma kurulları ve merkezleri kurabilir. Genel Merkezde Kurulan Komisyon, Kurul ve Merkezler Seçim Koordinasyon Merkezi (SKM) Seçim dönemlerinde Partinin seçim hizmetlerini yürüten bir merkezdir. Seçim İşleri Başkanlığına bağlı olarak görev yapar. Özürlüler Koordinasyon Merkezi (ÖKM) Engellilerin problemlerine çözümler üreten bir merkezdir. Sosyal İşler Başkanlığına bağlı olarak görev yapar. Yaşlılar Koordinasyon Merkezi (YKM) Yaşlı vatandaşların problemlerine çözümler üreten bir merkezdir. Sosyal İşler Başkanlığına bağlı olarak görev yapar. Ak İletişim Merkezi (AKİM) Vatandaşların her türlü şikâyet, istek ve taleplerine çözümler üreten bir merkezdir. Halkla İlişkiler Başkanlığına bağlı olarak görev yapar. Bilgi İşlem Merkezi (BİM) Partinin bilgi işlem hizmetlerini yürüten bir merkezdir. Genel Sekreterliğe bağlı olarak görev yapar. İhtiyaç Durumunda Kurulabilecek Komisyon ve Kurullar İstişare Kurulu; il, ilçe ve beldelerde kanaat önderleri, Partinin çeşitli kademelerinde daha önce görev yapmış olanlar ile Partiye maddi ve manevi destekte bulunan kişilerin katılımıyla oluşan bir kuruldur. Siyasi ve Hukuki İşler Başkanlığına bağlı olarak görev yapar. Esnaf ve Sanatkâr Komisyonu; esnaf ve sanatkârlarla sağlıklı ilişkiler kurmak ve esnaf ve sanatkârların sorunlarına çözüm üretmek amacıyla kurulan ve Halkla İlişkiler Başkanlığa bağlı olarak çalışan bir komisyondur. Parti teşkilatının bütün kademelerinde yönetim kurulu kararı ile ihtiyaca bağlı olarak buna benzer geçici veya sürekli kurul, komisyon, büro veya merkezler kurabilir.

Madde 87

Merkez Karar ve Yönetim Kurulunun 14 Ekim 2005 gün ve 101 sayılı kararı ile kabul edilen AK PARTİ Teşkilat İç Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

Bu yönetmelik hükümleri, 01.05.2010 tarihinde yürürlüğe girer.

Bu Yönetmelik hükümlerini Merkez Yürütme Kurulu yürütür.

Genel Başkan yardımcılarının bakacakları iş ve faaliyet alanlarını belirlemek suretiyle çalışmaların düzenli, verimli, süratli, etkin ve ekonomik olmasını sağlamaktır.

Bu Yönerge, Tüzüğümüzün 77.4, 79/son, 80 ve 82.1 maddeleri uyarınca hazırlanmıştır.

Merkez Yürütme Kurulumuz, Tüzükte yer alan kurallara ve bugüne kadar yerleşik uygulamalarına göre çalışmalarını sürdürecektir.

Yetkili kurul veya makamca başka şekilde görevlendirme yapılmamış ise, aşağıda yazılı çerçevede çalışmalarını sürdürürler. 4.1) Genel Başkan Yardımcısı (Siyasi ve Hukuki İşler Başkanı)Siyasi ve Hukuki İşler Başkanlığı; Parti tüzüğünde ve Programında belirlenen ilkeler çerçevesinde Partinin siyasi ve hukuki görüşünü geliştirmek ve yaymak, temel haklar ve özgürlükler alanlarında araştırmalar yapmak ve dokümanlar oluşturmak, TBMM Parti Grubu, hükümet ve diğer siyasi partiler ile ilişkilerini koordine etmek amacıyla oluşturulmuştur. Bu çerçevede; a. Partinin tanımlanan siyasi kimliğini açıklamak, geliştirmek ve kamuoyuna anlatmak, b. Parti görüş ve politikalarının oluşumuna katkıda bulunmak, politik söylem geliştirmek ve yaymak, bu amaçla toplantı ve etkinlikler düzenlemek, c. Parti politikalarının oluşturulması sürecinde bilimsel araştırma ve anketlere dayalı strateji çalışmalarına destek vermek, d. İnsan hak ve özgürlükleri ile ilgili gelişmeleri takip etmek, bu alanda doğabilecek sorunların giderilmesi konusunda proje üretmek, e. Parti sözcüleri ve milletvekillerinin siyasi ve hukuki konularda yapacakları veya katılacakları toplantıları koordine etmek, açıklama ve beyanlarının Parti kimliğine ve söylemine uygunluğu konusunda koordinasyon sağlamak, f. İç ve dış siyasi gelişmeleri yakından takip etmek, sıcak Teşkilat İç Yönetmeliği 157 gelişmelerle ilgili Parti görüşü oluşturmak, kısa, orta ve uzun vadeli projeksiyonlar geliştirmek ve Partinin ilgili tüm birimlerini bu konularda bilgilendirmek, g. TBMM gündemini takip etmek, Genel Merkez ile Grup ilişkilerinin sağlıklı ve verimli bir şekilde yürütülmesi için gerekli zemini oluşturmak, h. Siyasi partilerle diyalog kurmak, Partinin hükümet ile ilişkilerini koordine etmek, i. Siyasi ve hukuki konularda Parti adına yapılacak her tür toplantıyı düzenlemek ve koordine etmek, j. Seçim zamanı topluma deklare edilecek ‘seçim beyannamesi’ taslağını ilgili birimlerle birlikte hazırlamak ve yetkili kurula sunmak, k. Parti politikalarına uygunluğunu gözetmek amacıyla kanun tasarı ve tekliflerinin hazırlık çalışmalarından itibaren kanunlaşma süreçlerini takip etmek, Faaliyetleri ile Genel Başkan ve MYK tarafından verilecek görevleri icra eder. 4.2) Genel Başkan Yardımcısı (Teşkilat Başkanı) Teşkilat başkanlığı, Partinin yan kuruluşları olan kadın ve gençlik kolları dahil, il, ilçe, belde, mahalle ve köy düzeyinde teşkilatlanmalarını sağlamak, tüm teşkilat kademelerinin uyumlu, verimli ve etkin bir şekilde çalışmaları için gerekli koordinasyon ve kontrolü ifa etmek, üye kayıtlarını takip etmek, kongrelerin zamanında yapılması için gerekli planlamayı yapmak, Tüzüğün yetkili kıldığı organların kararları doğrultusunda kongrelerin icrasını sağlamak, teşkilatların güçlendirilmesi ve geliştirilmesi amacıyla çalışmalar yapmak üzere oluşturulmuştur. Bu çerçevede; a. Yan kuruluşlar dahil her kademedeki teşkilatlanmayı Tüzük ve yönetmelik hükümlerine uygun olarak gerçekleştirmek, teşkilat çalışmalarını koordine ve kontrol etmek, b. Partimiz teşkilat organlarının uyum içinde ve üretken olacak şekilde çalışma sürekliliğini sağlamak, c. Partimiz organlarında görev alacak olanların, yaş, cinsiyet, eğitim ve sosyal statü bakımından temsili sağlayacak özellikte olasını takip ve koordine etmek, d. Partinin yan kuruluşları olan kadın ve gençlik kollarının teşkilatlanmalarını takip etmek, temel kademe ile uyumlu ve verimli çalışmalarını sağlamak, e. Yerel Yönetimler Başkanlığı ile koordineli olarak, teşkilat ve yerel yönetimde görev yapmakta olan teşkilat mensuplarının, Partimizin Program ve ilkelerine uygun olarak, verimli ve etkin çalışmalarını sağlamak, f. Dış İlişkiler Başkanlığı ile koordineli olarak, dış temsilciliklerin oluşturulması için hazırlık çalışmalarını yapmak ve faaliyetlerini takip etmek, g. Ülke genelinde üye yazım çalışmalarını takip etmek, üyeliğe kabul edilenler ile üyelikten ayrılan veya ihraç edilenlerin Yargıtay Başsavcılık bildirimlerini zamanında yapmak ve yaptırmak, h. Kongre Takvimini hazırlamak, yetkili organın onayına sunmak ve uygulanma- sını sağlamak, i. İl ve ilçe kongrelerinin yapılmasını koordine etmek, icrasını sağlamak, j. Belde kongrelerinin planlamasını yaptırmak, mahalle/köy ve sandık bölgesi teşkilatlanmasının takibini yapmak ve yaptırmak, k. Büyük Kongrenin hazırlık çalışmalarını yapmak, Genel Merkez birimleriyle birlikte kongre faaliyet raporunu hazırlamak ve kongrenin gerçekleşmesini sağlamak, l. Ana kademe ile yan kuruluşların kongrelerinde seçilerek veya atama ile yönetim görevi üslenenlerin yahut istifa ederek ayrılanların mülki amirlik ve Yargıtay Başsavcılık bildirimlerini zamanında yapmak ve yaptırmak, m. Tabandan tavana tüm teşkilat birimlerinin organik bir bütünlük içinde güçlendirilmesi, geliştirilmesi ve problemlerin çözümü için gerekli olan toplantı ve çalışmaları yapmak, n. Teşkilat içinde meydana gelebilecek sorun ve şikayetleri çözümlemek, önerileri değerlendirmek, gerektiğinde Parti üst yönetimine rapor etmek, o. İl, ilçe ve yan kuruluşların faaliyet raporlarını takip etmek, değerlendirmeye sunmak, p. İl başkanları toplantılarının koordinasyon ve takibini yapmak, r. Partimizin takip ettiği ilkeli siyaset anlayışının gereği olarak, partide yönetim görevi üslenecek olanlar ve yönetim görevi üslenmiş olanlardan seçimlerde aday adayı olabilecek olanlarla ilgili ilke karar taslağı hazırlamak, s. Her kademedeki teşkilat mensuplarının eğitimleriyle ilgili çalışmaları başta Seçim ve AR-GE Başkanlıkları olmak üzere ilgili birimlerle birlikte gerçekleştirmek, Faaliyetleri ile Genel Başkan ve MYK tarafından verilecek görevleri icra eder. 4.3) Genel Başkan Yardımcısı (Seçim İşleri Başkanı) Seçim İşleri başkanlığı; Anayasa, siyasi partiler kanunu ile seçim kanunları, Parti Tüzüğü ve programında ortaya konulan ilkeler çerçevesinde ve yetkili orTeşkilat ganların vereceği kararlar doğrultusunda Partinin seçim faaliyetlerini yürütmek üzere oluşturulmuştur. Bu çerçevede; a. Seçim Koordinasyon Merkezlerini oluşturmak, seçimde görevli olanların seçim mevzuatı konusunda eğitimlerini sağlamak, verimli çalışmalarını gerçekleştirmek, seçimin başarılı olarak sonuçlanması için gerekeni yapmak ve yaptırmak, b. Yüksek Seçim Kurulunca yayınlanan genelge ve bildirileri takip etmek, ‘Seçim Takvimi’nde öngörülen işlerin gününde yapılması için gerekli tedbirleri almak ve gerçekleştirmek, c. İl ve ilçe yönetim kurullarınca, il ve ilçe seçim kurullarında Partimiz adına itiraz etmeye yetkili kişilerin zamanında bildirimlerinin yapılmasını takip etmek ve sağlamak, ( 298 s.k. m: 17) d. İlçe yönetim kurullarınca, ilçe seçim kuruluna üye olarak katılacak bir asil ve bir yedek üyenin zamanında bildirilmesini takip etmek ve sağlamak, (298 s.k. m: 19) e. İlçe yönetim kurullarınca, sandık kurullarına bir asil ve bir yedek üyenin zamanında bildirilmesini takip etmek ve sağlamak, (298 s.k. m: 23) f. İlçe yönetim kurullarınca, sandık alanında bulundurularak, seçim işlemlerini başından sonuna kadar takip edecek ve gerektiğinde Parti adına şikayet ve itirazda bulunabilecek sandık müşahitlerinin eğitimini sağlamak, (298 s.k. m: 25 ve 72) g. YSK nezdinde Parti adına işlem yapmaya yetkili olanları zamanında bildirmek, h. Aday tespit yöntemine ilişkin karar tasarılarını hazırlamak, kararlaştırılacak aday tespit yöntemine göre adayların belirlenmesine yönelik teşkilat temayülü, anket mülakat gibi çalışmaları ilgili birimlerle birlikte planlamak ve gerçekleştirmek, i. Seçimde ihtiyaç duyulacak ve seçim çalışmalarını kolaylaştıracak ‘seçim rehberi’ gibi dokümanları hazırlamak ve zamanında ilgililere ulaştırılmasını sağlamak, j. Başta Tanıtım ve Medya Başkanlığı olmak üzere ilgili merkez birimleriyle koordineli olarak, diğer partilerin seçim çalışmalarını ve kampanyalarını izlemek, takip etmek, değerlendirmek ve Genel Başkanlığa rapor etmek, k. Aday tespiti ile ilgili altyapı çalışmalarını yapmak, seçim konusunda MKYK karar tasarılarını ve belirlenecek yönteme göre aday tespiti için program çalışmalarını hazırlamak, l. Mali ve İdari İşler başkanlığı ile birlikte seçim bütçesi önerisini hazırlamak, Tanıtım ve Medya ve Halkla İlişkiler Başkanlıkları ile birlikte seçim kampanya plan taslağını hazırlamak, yetkili organın onayına göre icra etmek, m. Sandık seçim sonuçlarını gösterir tutanak örneği ile seçim kurulu birleştirme tutanak örneklerinin onaylı birer suretlerinin alınması ve en seri şekilde ilçe başkanlıklarına eksiksiz olarak teslimiyle ilgili gerekli tedbirleri almak ve gerçekleştirmek, n. Seçim sonuçlarına yapılacak itirazları takip etmek, aleyhte çıkacak kararlara karşı süresi içinde itiraz hakkını kullanmak, o. Seçim sonuçlarının en sağlıklı şekilde genel merkeze ulaşması için gerekli organizasyonu yapmak, p. Seçim sonuçlarıyla ilgili mukayeseli değerlendirme raporu hazırlamak, Faaliyetleri ile Genel Başkan ve MYK tarafından verilecek görevleri icra eder. 4.4) Genel Başkan Yardımcısı (Tanıtım ve Medya Başkanı) Tanıtım ve Medya Başkanlığı; Partinin Tüzük ve Programında yer alan ilkeler ışığında, Partinin medya ile ilişkilerini koordine etmek, internet sayfasının tasarımını yapmak ve işletmek, Partinin ve Parti kadroları tarafından gerçekleştirilen icraatlar ile yapılması planlanan faaliyetlerin yurt içinde ve dışında tanıtımını yapmak amacıyla oluşturulmuştur. Bu çerçevede; a. Partimizin tanıtım ve medya ile ilgili ilişkilerinin ilke ve stratejilerini belirlemek, koordine etmek ve geliştirmek, b. İç ve dış medyayı takip ederek, Parti ile ilgili haber, yorum ve analizleri tespit etmek, derlemek, dağıtımını ve arşivlenmesini sağlamak, c. Partinin basın toplantılarını ve Siyasi ve Hukuki İşler Başkanlığı ile koordineli olarak Parti adına medya programlarına katılımları planlamak ve organize etmek, d. Parti Genel Merkezi’nin ve il teşkilatlarının internet sayfasının Türkçe ve yabancı dilde yayın tasarımını yapmak, Genel Merkez internet sayfasını işletmek, e. Gelişen olaylar ve değerlendirmeleri, günlük olarak her sabah hazırlanacak “gündem raporu” ile başta Genel Başkan olmak üzere MYK üyelerine dağıtmak, f. Siyasi ve Hukuki İşler Başkanlığı ile koordineli olarak aylık “medya izleme raporu” ve “medya siyasi analiz raporu” hazırlamak ve MYK’ya sunmak, g. Partinin, parti politikalarının, parti yetkili organlarının ve Partimiz tarafından kurulmuş hükümet icraatlarının, en etkin yöntemle tanıtımını sağlamak, h. Seçim zamanları başta olmak üzere, propaganda ve tanıtım strateji ve malzemelerinin belirlenmesini, üretilmesini ve dağıtımını sağlamak, i. Halkla İlişkiler Başkanlığı ile koordine içinde Partinin sloganlarının, şarkılarının, kliplerinin tasarımlarını sağlamak, MYK’nun oluruna göre üretimlerini gerçekleştirmek, j. Mali ve İdari İşler başkanlığı ile koordineli olarak, Partinin tanıtımında birlikte çalışılacak reklam ajansları ile ön görüşmeler yapmak ve sonucu MYK’na sunmak, k. Parti etkinliklerinin görsel, işitsel ve belgesel kayıtlarının üretilmesini ve Genel Sekreterlikle birlikte arşivlenmesini sağlamak, l. Parti yetkili birimleri tarafından yapılacak panel, konferans, sergi ve benzeri etkinliklerin tanıtım ve iletişimini sağlamak, Faaliyetleri ile Genel Başkan ve MYK tarafından verilecek görevleri icra eder. 4.5) Genel Başkan Yardımcısı (Dış İlişkiler Başkanı) Dış ilişkiler başkanlığı; Parti Tüzüğü ve Programında yer alan ilkeler ışığında Partinin yurt dışında temsilini sağlamak, temsilciliklerle koordinasyonu sürdürmek, dış politikayla ilgili konulardaki görüşlerin oluşmasına ve gelişmesine katkıda bulunmak, diğer ülke siyasi partileriyle kurumsal ilişki kurmanın zeminini oluşturmak, yabancı ülke temsilcileriyle temasta bulunmak amacıyla oluşturulmuştur. Bu çerçevede; a. Parti programına uygun olarak, dış politikalarımızın belirlenmesi ve uygulanması için gerekli çalışmaları yapmak b. Ülkemizin dış ilişkileriyle alakalı Parti politikalarının Teşkilat mensuplarına ve halka doğru olarak anlatılmasını sağlamak, c. Dış politikadaki sorunların tespitinde, uluslararası arenada meydana gelen olaylar konusunda, Partimizin görüşlerinin oluşturulması ve gerektiğinde alternatif politikaların üretilmesinde lojistik hizmet vermek, katkıda bulunmak, d. Tüzükte yetkili kılınmış organların kararları doğrultusunda ve ilgili birimlerle birlikte dış temsilcilikleri kurmak, koordine etmek ve bu amaçla sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği sağlamak, e. Yabancı ülke temsilcileriyle ilişkilerin sağlıklı olarak yürütülebilmesi için gerekli çalışmaları yapmak, f. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren siyasi parti veya siyasi parti birliklerinin, Partimiz Programına ve dış politikasına uygun olanları ile işbirliğinde bulunulması için gerekli ön çalışmaları yapmak, Partimizin kararları doğrultusunda uygulamaya koymak, g. Partimizin dış politikalarına uygun olarak, ülke içinde ve dışında çalışmalar yapan sivil toplum kuruluşları ve düşünce merkezleri ile diyalog ve işbirliği kanallarını açık bulundurmak, ortak çalışmalar yapmanın zeminini oluşturmak, h. Siyasi ve Hukuki İşler Başkanlığı ile koordineli olarak, dış politika konulu uluslararası toplantılarla ilgili organizasyonları sağlamak, i. Genel Başkan ve Parti yetkililerinin dış politika konularında ihtiyaç duyacakla- rı bilgi notlarını hazırlamak veya hazırlatmak, j. Partimizi ziyaret edecek yabancı parti temsilcilerinin ziyaret programı ile Partimizi temsilen yurt dışı partilere yapılacak ziyaretlerin programlarını hazırlamak ve uygulanmasını sağlamak, k. Partimizi ve Genel Başkanımızı ziyaret edecek yabancı kişi ve heyetlerin ziyaretlerinin verimli olması için gereken çalışmaları yapmak, l. Dış politik arenadaki gelişmeleri, aylık raporlara dönüştürerek MYK’ya sunmak, Faaliyetleri ile Genel Başkan ve MYK tarafından verilecek görevleri icra eder. 4.6) Genel Başkan Yardımcısı (Sosyal İşler Başkanı) Sosyal İşler Başkanlığı; Parti Tüzük ve Programında yer alan ilkeler doğrultusunda, insanlar arasında sevgi, saygı, dostluk ve kardeşlik duyularını güçlendirmeye çalışmak, sosyal amaçlı sivil toplum kuruluşları ile yakın diyalog kurmak, Partinin sosyal politikalarını geliştirmek ve halka tanıtmak, yoksullar, muhtaçlar, kimsesizler, özürlüler, yaşlılar, sokaktakiler gibi önemli sosyal kategorilerle ilgili projeler üretmek, insan hakları ihlalleri ve yolsuzlukları izlemek, bu alanlara ilişkin politikalar geliştirmek amacıyla oluşturulmuştur. Bu çerçevede; a. Partimizin sosyal politikalarının belirlenmesi ve geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapmak, ülkemizin sosyal dokusu ile ilgili gerekli araştırmaları yapmak, projeler oluşturmak, b. Partimizin sosyal politika ve uygulamalarının, teşkilat mensuplarına ve halka doğru olarak anlatılmasını sağlamak, c. Partimizin üyeleri arasında sevgi, saygı, dostluk ve dayanışma gibi özelliklerin yoğunlaşmasına çalışmak, dayanışmayı güçlendirmek, hep birlikte birer Ak Partili olarak ‘AK PARTİ AİLESİ’ni oluşturduğumuz şuurunu hakim kılmak, d. Ülke insanının sosyal hayatını ilgilendiren aile, sivil toplum, esnaf, sanatkar, sağlık, çalışma, sosyal güvenlik, eğitim, kültür, turizm ve çevre gibi alanlarda sosyal politikalar geliştirmek, e. İnsan hakları ihlallerini ve yolsuzlukları izlemek, başta Siyasi ve Hukuki İşler Başkanlığı olmak üzere ilgili birimlerle eşgüdüm içinde bu alanlardaki politikaların ve Parti tutumunun belirlenmesine katkı sağlamak, f. Aile kurumunun toplumumuzdaki önemli yerinin korunması ve daha güçlü hale getirilmesi için gerekli olan çalışmaları yapmak ve yaptırmak g. Sosyal konular alanında faaliyette bulunan sivil toplum kuruluşları ile diyalog kurmak, birlikte çalışmalar yapmak, etkinlikler düzenlemek, h. Ülke genelinde fakir, yoksul, kimsesiz, sokak çocukları, yaşlı ve özürlülere yönelik istatistik çalışmalar yaptırmak, durumlarının iyileştirilmesi ile ilgili proje ve programlar hazırlamak, işin gereğine uygun merkezler oluşturmak, i. Yoksulluğun giderilmesi ve israfın önlenmesine yönelik araştırmalar yapmak, uygulamaları takip etmek, değerlendirmek, çözümleyici projeler geliştirmek, j. Ülkemizin tarihi ve kültürel değerlerinin korunması için gerekli çalışmaları yapmak, Faaliyetleri ile Genel Başkan ve MYK tarafından verilecek görevleri icra eder. 4.7) Genel Başkan Yardımcısı (Yerel Yönetimler Başkanı) Yerel Yönetimler Başkanlığı, Partimizin Tüzük ve programında vurgulanan ilkeler doğrultusunda katılımcı ve çoğulcu demokrasinin günümüzde yaygınlık kazanan ilke ve uygulamalarının, çağdaş kamu yönetimi anlayışlarının yerel yönetimler alanına taşınmasını, yerel yönetimde başarı ve etkinliğin artırılmasını ve koordinesini gerçekleştirmek amacıyla oluşturulmuştur. Bu çerçevede; a. Partimizin yerel yönetimlere ilişkin politikalarının belirlenmesine ve uygulanmasına yönelik veriler toplamak, verilerin değerlendirilmesi ve politikaların geliştirilmesine etkin katılım ve katkıda bulunmak, b. Partimizin yerel yönetimle ilgili politikalarını, teşkilata ve halka doğru olarak anlatılmasını gerçekleştirmek, c. Teşkilat Başkanlığı ile koordineli olarak, yerel yönetimlerde Partimizin adayı olarak seçilmiş her düzeydeki partililerimizle merkez ve taşra teşkilatlarımızda görev yapmakta olan teşkilat mensuplarımızın, Partimizin Program ve ilkelerine uygun olarak, uyumlu, verimli ve etkin çalışmalarını sağlamak, d. Yerel yönetimlere ilişkin mevzuatı derleyerek, bu alanda yapılacak düzenlemelerin, Parti politikalarına uygunluğu konusunda yasama ve yürütme organları nezdinde çalışmalar yürütmek ve kamuoyu oluşturmak, e. Partili belediye başkanları ile belediye ve il genel meclisi üyelerine, ilgili birim başkanlıkları ile koordineli olarak eğitim programları düzenlemek, f. Parti üyesi belediye başkanları, belediye ve il genel meclisi üyelerinin, Partinin yerel yönetim politikalarına uygun çalışmalar yapmalarına yardımcı olmak, yerel yönetim uygulamalarında koordinasyonu sağlamak, g. Belediye sınırları içindeki köy ve mahalle muhtarları ile yerel yönetimler alanında faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşları ile belediyelerimizin koordineli çalışmalar yapmalarına yardımcı olmak, h. İl, ilçe ve beldelerde yapılan Yerel Yönetimler Danışma Meclislerini takip etmek ve yapılmasını sağlamak, i. Partimiz mensubu belediye başkanları, belediye ve il genel meclisi üyelerinin iller ve ülke geneli itibariyle isim, meslek ve sayısal gibi bilgileri içeren kayıtlarının tutulmasını ve güncelliğini sağlamak, j. Partimize katılmak isteyen veya katılması uygun görülen belediye başkanları hakkında gerekli ön araştırma ve değerlendirme raporu hazırlayarak MYK’na sunmak, k. Derlenecek veriler ve gözlenecek olgular ışığında yerel yönetim seçimleri için alt yapı hazırlığı yapmak, yerel seçimlerde Seçim İşleri Başkanlığı ile koordineli olarak çalışmak, Faaliyetleri ile Genel Başkan ve MYK tarafından verilecek görevleri icra eder. 4.8) Genel Başkan Yardımcısı (Ekonomi İşleri Başkanı) Ekonomi İşleri Başkanlığı, Parti Tüzüğü ve Programında yazılı ilkeler doğrultusunda, Partinin ekonomiyle ilgili dokümanlarını ve politikalarını hazırlamak, geliştirmek ve tanıtmak; ekonomik yapı ve ilişkiler sistemini reel sektör, finans sektörü, kamu sektörü ve dış ekonomik sektör bazında, makro ve mikro seviyelerde, konjonktürel ve yapısal gelişmeler çerçevesinde izlemek ve değerlendirmek, Partimizin bu konulardaki görüşlerini oluşturmak ve alternatif politikalar üretmek, ekonomik faaliyetler alanında doğrudan veya ilgili birimler aracılığıyla haklımızı ve teşkilat mensuplarımız bilgilendirmek, ihtiyaç duyulan çalışmaları yapmak ve yaptırmak amacıyla oluşturulmuştur. Bu çerçevede; a. Dünya ve ülke ekonomisindeki gelişmeleri takip etmek, başta Genel Başkan olmak üzere ilgili Parti organlarını bilgilendirecek raporlar ve öneriler hazırlamak, b. Partimizin ekonomik politikalarının ve hedeflerinin belirlenmesi, bunların gerçekleştirilmesi hususunda gerekli programları hazırlamak, çalışmaları koordine etmek, c. Konsolide devlet bütçesinin hazırlık, kanunlaşma ve uygulama aşamalarını yakından takip etmek, gerekmesi halinde görüş ve alternatif yaklaşımlar geliştirmek, d. Ekonomiyle ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının karar ve uygulamalarını izlemek ve değerlendirmek, Teşkilat İç Yönetmeliği 165 e. TBMM’deki ekonomiyle ilgili ihtisas komisyonlarının ve yurtdışı komisyonların, ekonomi ile ilgili çalışmalarını izlemek ve değerlendirmek, f. Yerli ve yabancı özel ve kamu kurum ve kuruluşları ile görüş alışverişinde bulunarak, işbirliği ortamı oluşturmak, Türkiye ve dünya ekonomisindeki gelişmeleri izlemek ve değerlendirmek, g. Ulusal, bölgesel ve global ekonomik gelişmeleri takip etmek ve değerlendirmek, h. Avrupa Birliği ile müzakere aşamasının, mevcut ve daha sonraki ilişkilerin ekonomik içerikli süreçlerindeki gelişmeleri takip etmek, stratejiler oluşturmak, i. Ekonomi hukuku ile ilgili düzenlemeleri Partimizin ekonomi politikaları ve stratejileri açısından izlemek ve değerlendirmek, j. İlgili birimlerle koordineli olarak işsizlik sorununun çözümü, verimli çalışma ve kalite konularında çalışmalar yapmak, yaptırmak, k. Geleceğe yönelik ekonomik hedeflerin belirlenmesi ve bu hedeflere ulaşılması hususunda gerekli programların ve çalışmaların hazırlanmasında etkin olarak katılmak ve katkıda bulunmak, l. Partimizin ekonomiyle ilgili politikalarının teşkilat mensuplarına ve halka doğru olarak aktarılmasını sağlamak, m. Bu konularda başta Genel başkan olmak üzere Partimizin ilgili organlarını bilgilendirecek raporlar ve önerilere hazırlamak ve sunmak, Faaliyetleri ile Genel Başkan ve MYK tarafından verilecek görevleri icra eder. 4.9) Genel Başkan Yardımcısı (Halkla İlişkiler Başkanı) Halkla İlişkiler Başkanlığı, Tüzük ve Programda yer alan ilkeler doğrultusunda, merkez ve taşra teşkilatını ve yerel yöneticileri halkla ilişkiler konusunda bilgilendirmek, bu amaçla belirli günlerde kamuya dönük etkinliklerde bulunmak, sendikalar ve mesleki kuruluşlar başta olmak üzere sivil toplum kuruluşları ve hemşeri dernekleriyle diyalog içine girmek, vatandaşın sesini duyurmak istediği yere ulaşmasına yardımcı olmak, Partinin yapacağı açık hava toplantılarını organize etmek üzere oluşturulmuştur. Bu çerçevede; a. Partimizin misyonu, vizyonu, temel amaç ve ilkelerine uygun olarak halkla ilişkiler politikalarının belirlenmesi doğrultusunda çalışmalar yapmak, b. Mesleki kuruluşlar ve sivil toplum örgütleri ile sürekli ve kalıcı ilişkiler kurmak ve geliştirmek, c. Belirli günlerde ve uygun zamanlarda halka dönük dinlendirici ve katılımcı etkinlikler düzenlemek, d. Partimizin Genel Merkez ve alt kademe birimlerinde çalışan personelini ve alt kademe teşkilat mensuplarımızı, ilgili birimlerle koordineli olarak, halkla ilişkiler konusunda bilgilendirmek, bu amaçla rehber, broşür, el kitabı vb. yayınlar hazırlamak, e. Sessiz yığınların sesi olmak üzere, vatandaşın sesinin duyulmasının yardımcısı ve takipçisi olmak, f. Genel Merkez tarafından yapılması kararlaştırılan, açık hava toplantılarının hazırlık, organizasyon ve icrasını Tanıtım ve Medya Başkanlığı ile koordineli olarak sağlamak, g. Taşra teşkilatlarımızın vakıf, dernek, birlik, kahvehane, iş yeri ve esnafa yönelik ziyaret programı yapmalarını takip etmek, h. Halkımızın yoğun olarak katıldığı festival, şölen, şenlik, piknik gibi etkinliklerde Partimizin halkla birlikte olmasını ve temsilini sağlamak, i. AK PARTİ İletişim Merkezi’ni (AKİM) uygun ve gerekli olan yerde kurmak, merkeze ulaşan bilgileri ilgililerine ulaştırmak, geri dönüşümlerini takip etmek, j. Dini ve resmi bayramların Genel Merkez ve alt kademe teşkilatlarımızda kutlanmasını sağlamak, dini bayramlarda geleneksel hale gelen siyasi partiler arası bayramlaşma heyetlerinin oluşturulmasını takip etmek, yoksul ve kimsesizlerle ilgili bayram ziyaretlerini Sosyal İşler Başkanlığı ile koordineli olarak planlamak ve gerçekleştirmek, k. İlgili birimlerle koordineli biçimde hükümet uygulamaları ve Parti politikalarıyla ilgili beklenti, etki ve kanaatlerin ölçümünü yapmak l. Partimizin geniş halk kesimleri ile meslek kuruluşları nezdinde tanıtım çalışmalarını, Tanıtım ve Medya Başkanlığı ile koordineli olarak sağlamak, Faaliyetleri ile Genel Başkan ve MYK tarafından verilecek görevleri icra eder. 4.10) Genel Başkan Yardımcısı (Mali ve İdari İşler Başkanı) (Tüzük m: 82.2) Mali ve İdari İşler Başkanlığı; Kanun, Parti Tüzüğü ve Mali İşler Yönetmeliğinde yer alan kurallar doğrultusunda, Parti Merkez Teşkilatının bütün mali ve idari işlerini, harcamalarını ve gelirlerin tahsilini, muhasebe esaslarına göre gerçekleştirmek ve bu işlere nezaret etmek, mali sözleşmelerin usulüne ve mevzuata uygum olarak yapılıp icra edilmesini sağlamak ve Genel Merkezin personel, güvenlik, temizlik, teknik hizmet, yemek ve diğer destek hizmetlerini yürütmek, taşra teşkilatlarındaki bütün muhasebe işlemlerini takip etmek ve denetlemek amacıyla oluşturulmuştur. Bu çerçevede; a. Kanun, Parti Tüzüğü, Bütçe ve Kesin Hesap Yönetmeliği gereklerine uygun olarak, teşkilatın yıllık bütçesini, birleştirilmiş kesin hesap cetvelini hazırlayarak, MKYK tarafından karara bağlanmak üzere MYK’na sunmak, b. Bütçe işlemlerinin zamanında yapılmasını ve ilgili yerlere tevdi edilmesini takip etmek ve gerçekleştirmek, c. Yan kuruluşların merkezleri dahil olmak üzere Parti Merkez Teşkilatının, bütün mali işlerini, gelirlerinin tahsilini ve harcamaları muhasebe esaslarına göre gerçekleştirmek ve bu alanda görevli kılınmış olanlara nezaret etmek, d. Hazine yardımından alt kademe teşkilatlarına Tüzük gereği aktarılacak olan yardımın, objektif kriterlere ve kararlara göre aktarılmasını sağlamak, e. Bütün alt kademelerin muhasebe ve mali işlemlerinin mevzuata uygunluğunu takip etmek ve denetlemek, f. Partinin taraf olduğu mali sözleşmelerin usulüne ve mevzuata uygun olarak yapılıp icra edilmesini sağlamak, g. Genel Merkez’in personel, güvenlik, temizlik, teknik hizmet, yemek ve diğer destek hizmetlerini yürütmek, h. Genel Merkez’deki idari işlerin düzenli, verimli, uyumlu ve adil ölçütlere göre sevkini gerçekleştirmek, taşınır ve taşınmaz malların muhafazasını sağlamak, i. Çalışan personelin maaş-ücret-mesai ve sosyal haklarını, çalışma zamanlarını adalet ölçütlerine göre düzenlemek, çalışanların İş Kanunu ve Parti Tüzük ve Yönetmeliklerine ve genel ahlak kurallarına uygun olarak çalışmalarını sağlamak, j. İhtiyaç duyulan mal, hizmet, malzeme ve demirbaşların tespitini yapmak, Tüzüğün 136. maddesi çerçevesinde satın almak, k. MKYK tarafından incelenerek birleştirilen ve karara bağlanan Partinin kesin hesabı ile her ile ait kesin hesap cetvellerinin onaylı birer suretini, kanuni süresi içinde Anayasa Mahkemesi’ne ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na göndermek, Faaliyetleri ile Genel Başkan ve MYK tarafından verilecek görevleri icra eder. 4.11) Genel Başkan Yardımcısı (Araştırma ve Geliştirme Başkanı) Araştırma ve Geliştirme (AR-GE) Başkanlığı; Tüzük ve programda belirtilen ilkelerin, uygulanabilir politikalara dönüştürülebilmesi için stratejik çalışmalar yapmak, politikalar üretmek, imaj geliştirmek, vizyon ortaya koymak, bu amaçla think-thank grupları oluşturmak, kamu oyu araştırmaları ve anketler yaptırmak, yapılacak çalışmaların sonuçlarına göre başkanlıkların görev alanlarıyla ilgili faaliyet planlaması yapmak ve öneride bulunmak, Parti teşkilatının eğitim faaliyetini yürütmek amacıyla oluşturulmuştur. Bu çerçevede; a. Partimizin, bilgiye önem vermesinin gereği olan her alanda her tür araştırma ve geliştirme faaliyetlerini yürütmek, b. Ülkede ve dünyada cereyan eden olayları ve muhtemel gelişmeleri değerlendirmek, think-thank grupları oluşturarak stratejilerin geliştirilmesine yardımcı olmak, yakın ve orta vadeli hedeflerinin ne olabileceği konusunda görüş belirlemek, c. Uzman kişilerden çalışma grupları oluşturarak; eğitim, sağlık, enerji, tarım, hayvancılık, sosyal ve dış politika ve diğer alanlarla ilgili araştırma ve geliştirme raporları üreterek, Partimizin strateji ve politikalarının geliştirilmesine yardımcı olmak, d. Partimiz tarafından gündeme alınan projelerin yürütülme metodunu önermek, süreç planlamasını yapmak, yapılan analiz ve değerlendirmeleri sürekli gözden geçirerek güncelleştirmek, ülke gündeminin oluşmasına etkin katkıda bulunmak, e. Yurt içi ve yurt dışındaki uzman insan kaynakları ile interaktif iletişim ağı kurarak güncel bilgi akımını sağlamak, çeşitli kesimler tarafından Parti politikalarının ve imajının doğru algılanmasına katkıda bulunmak, f. Parti politikalarının geliştirilmesi amacıyla belirlenmiş başlıklar altında, diğer başkanlıkların katılımları ve destekleri ile politika geliştirme sürecine destek olmak, g. Parti programında ifade edilen hizmetlerin gerçekleştirilebilmeleri için, uygulanabilir, etkin ve verimli araştırma ve geliştirme projeleri üretmek, h. Politika ve projelerle ilgili araştırma ve anketler yaptırmak, araştırma sonuçlarının yetkili kurullarca değerlendirilmesini sağladıktan sonra uygun görülenlerin rapor, kitap, bülten, broşür, CD, kaset haline getirilmesini sağlamak, i. Yapılan çalışma ve araştırmalar sonucunda elde edilen tüm bilgi ve bulgulardan, Parti yetkili makamlarınca uygun görülenlerin, kullanılabilir bir biçimde Parti içi organlara ve kamuoyunun hizmetine sunmak, j. Parti teşkilatının eğitimini planlamak ve ilgili başkanlıklarla eşgüdüm içinde gerçekleştirmek, görüntülü-sesli ve yazılı eğitim dokümanları hazırlamak k. Eğitim çalışmalarını kurumsal hale getirmek amacıyla, Siyasi ve Hukuki İşler başkanlığı ile koordineli şekilde “Siyaset akademisi” gibi kurumsal yapıların oluşmasına katkıda bulunmak, l. Genel Sekreterlikle koordineli olarak “Bilgi İşlem Merkezi” nin oluşmasına ve işler halde kalmasına katkıda bulunmak, Faaliyetleri ile Genel Başkan ve MYK tarafından verilecek görevleri icra eder. 4.12) Genel Başkan Yardımcısı (Genel Sekreter) Genel Sekreter; Tüzük ve Yönetmeliklerdeki kurallar çerçevesinde, MKYK ve MYK toplantı tutanaklarını düzenlemek, kararların imza edilmelerini sağlamak ve uygulamalarını takip etmek, Genel Merkez’in gelen-giden her türlü evrak ile yazışmalarının düzenini sağlamak, önerileri derleyerek MKYK ve MYK gündemlerini hazırlamak ve üyelere dağıtmak, Partinin sağlam bir arşive sahip olmasını sağlamak amacıyla oluşturulmuştur. Bu çerçevede; a. Genel Başkan ve ilgili birimlerle istişareli şekilde MKYK ve MYK toplantı gündemlerini hazırlamak, üyelere ulaştırmak, toplantının gerekli kıldığı hazırlık çalışmalarını yapmak, toplantı tutanaklarını düzenlemek, b. Partimizin karar organları tarafından karara bağlanan konularla ilgili karar metinlerini hazırlamak, bu kararların imzalanmasını, karar defterine işlenmesini ve uygulanmak üzere ilgili birim ve mercilere ulaştırılmasını sağlamak, c. Grup üyeleriyle yapılan istişare ve değerlendirme toplantısı gibi toplantıların gündem yazışma ve organizasyon işlemlerini, ilgili birim başkanlıkları ile birlikte gerçekleştirmek, d. Genel Merkeze gönderilen evrakın, istek, şikayet ve öneriler içeren yazılı başvuruların tasnifini yaparak, zamanında ilgili birimlere intikalini sağlamak, e. Partinin bütün resmi ve iç yazışmalarının, Genel Sekreterliğin gözetim ve denetiminde olan “genel evrak” kaydına alınarak yapılmasını sağlamak, f. Partinin doküman ve arşivinin tertipli, düzenli ve sistematik bir şekilde oluşturulmasını sağlamak, AR-GE ve diğer ilgili birim başkanlıkları ile birlikte “Bilgi İşlem Merkezi” ni oluşturmak ve güncelliğini sağlamak, g. Teşkilata duyurulması gerekli MKYK ve MYK kararlarının, ilgili birim başkanlığı ile koordine içinde teşkilata duyurulmasını sağlamak, h. Birim başkanlıklarının görev alanları dışında kalıp da MKYK tarafından görüşülüp karara bağlanması gereken konu ve taleplerle ilgili MYK görüşünü belirten raporların hazırlanmasını ve konunun MKYK gündemine alınmasını sağlamak, i. Davacı veya davalı olarak her tür yargı merciinde, özel veya resmi daire kurum ve kuruluşlarda, gerçek kişiler ile özel veya resmi tüzel kişiliklerle olan ilişkilerde Genel Başkan adına bizzat veya vekille partiyi temsil etmek, faaliyetleri ile Genel Başkan ve MYK tarafından verilecek görevleri icra eder.

Bu İç Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih yasama yılı başlangıcına tesadüf etmediği takdirde dahi Grup Genel Kurulunca kabul edi- lerek aynen yürürlüğe girer ve yasama yılı başlangıcında tekrar yeni bir işlem yapılmasına gerek bulunmaz.

Bu İç Yönetmelik değişikliklerinin yürürlüğe girdiği tarih yasama yılı başlangıcına tesadüf etmediği takdirde dahi Grup Genel Kuru- lunca kabul edilerek TBMM Başkanlığı’na takdim edildikten sonra aynen yürür- lüğe girer ve yasama yılı başlangıcında tekrar yeni bir işlem yapılmasına gerek kalmaz. (İhdas. 6 Mayıs 2003)

Partinin, Ülke’de yapılacak her türlü seçime; tamamen veya kısmen tek başına katılıp katılmamasına karar verme yetkisi, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’na aittir. Kısmi katılım kararının, üye tam sayısının en az 2/3 çoğunluğu ile alınmış olması gereklidir. Yapılacak seçimle ilgili herhangi bir kararın alınmamış olması, Partinin; her yerde seçime katılacak olduğu anlamına gelir.

Milletvekili ve mahalli idareler seçimlerinde; Tüzüğün 123.,127. ve 128. maddeleri uyarınca yapılacak “ön inceleme” sonucu belirlenen aday adayları arasından Parti adayları ve bu adayların liste sıralamaları; 1 - Önseçim, 2 - Teşkilat yoklaması, 3 - Merkez yoklaması, usûllerinden birinin, birkaçının veya tamamının; aynı seçimde seçim çev- resi ölçeğine göre aynı anda ve bir arada veya birinin ülke ölçeğinde tam olarak uygulanması suretiyle yapılır. Hangi seçim çevresinde hangi usül veya usûllerle ve usûlün hangi ölçekte uygulanacağına Merkez Karar ve Yönetim Kurulunca karar verilir. Ancak millet- vekili seçiminde, seçim çevrelerinin en az % 50’sinde “önseçim” veya “teşki- lat yoklaması” usûllerinden birisinin uygulanması ile aday belirlemesine özen gösterilir. Partinin Tüzükte ve Yönetmelikte gösterilen merkez yoklaması dışındaki Parti aday seçimleri seçim kurullarının yönetim ve denetimi altında yapılır. Önseçim ve teşkilat yoklaması yöntemiyle yapılacak aday tespitleri, Yüksek Seçim Kurulu tarafından seçim takviminde belirlenip ilan edilen günde yapılır (2820 SPK. 37/4).

Partinin gerek milletvekili, gerekse mahalli idareler seçimleri için hangi seçim çevrelerinde, hangi usul ve esaslarla aday tespiti yapacağı Genel Merkez tarafından Yüksek Seçim Kuruluna bildirilir. Bu bildirim, il seçim kurulları aracılığı ile ilçe seçim kurullarına iletilir (2820 SPK. 37, 2972 S.K. 10/e ). Bildirim, Yönetmelik ekinde yer alan örnek 1 nolu forma göre yapılır.

Önseçim ve teşkilat yoklamasında seçim çevreleri; milletvekili seçimleri için il veya varsa il içerisindeki seçim çevresi; il genel meclisi üyeliği için ilçe; belediye meclisi üyeliği ve başkanlığı için belde; büyükşehir belediye başkanlığı için de o büyükşehir belediye hudutları içi’dir (2972 S.K. 3, 4, 10/b - 2820 SPK. 37/son - 2839 S.K. 4, 5).

Milletvekili ve mahalli idareler seçimlerinde adaylık başvu- ru tarihleri, Yüksek Seçim Kurulunca ilan edilen seçim takvimi dikkate alınarak Merkez Karar ve Yönetim Kurulunca kararlaştırılır ve ilan edilir.

Bir kimse, aynı zamanda, önseçimlerde ve merkez adaylığın- da değişik siyasal partilerden veya aynı partiden, aynı seçim için birden fazla seçim çevresinden önseçime katılamaz. Bir kimse, bir partiden önseçim veya merkez adaylığı yoklamasına katıl- dıktan sonra başka bir partiden merkez adayı gösterilemez ve partisinden istifa etmedikçe bağımsız aday olamaz.

Adayların “önseçim” veya “teşkilat yoklaması” usûllerinden birisi ile belirlendiği hallerde; görev yaptıkları yerden aday adayı olan alt kademe teşkilat başkan ve yönetim kurulu üyelerinin; seçim takviminde belirtilen süre içinde görevlerinden istifaları zorunludur.

Milletvekili ve yerel seçimlere aday adaylığı için parti üyesi olma şartı aranmaz. Parti üyesi olmadan aday gösterilip seçilenler, parti üyeliliği- ne alınmış sayılırlar. Milletvekili seçilenlerin üyelik kayıtları, Tüzüğün 11. maddesi gereği Genel Merkezce ikmal ettirilir. Diğerleri ise, üyelik kaydı için gereken evrakları, seçim sonuçlarının ilanından sonra on gün içinde ilgili ilçeye verirler ve kayıt işlemlerini ikmal ettirirler.

AK PARTİ listelerinden aday gösterilip seçilmiş olan belediye başkanları ve milletvekilleri, en fazla üç dönem aday gösterilebilir. Yapılacak seçimde, doğacak duruma bağlı olarak merkez yoklaması usulü ile aday belirlenmesinin zorunlu olması hali hariç olmak üzere; merkez yoklama- sı veya kontenjan usüllerinden birisi ile aday gösterilip seçilmiş olan kimse, aynı usûllerden birisi ile tekrar aday gösterilemez.

Adaylık başvuruları, bu Yönetmelik ekinde yer alan örnek 2 nolu form doldurulmak suretiyle yapılır. a) Milletvekili Adaylık Başvurusu Milletvekilliği için adaylık başvurusu; MKYK başka türlü karar vermiş olma- dıkça, doğrudan Genel Merkezdeki Seçim İşleri Başkanlığına veya il başkanlık- larına bizzat yapılır. b)Yerel Seçimlerde Adaylık Başvurusu Yerel Seçimlerde adaylık başvuruları; aa - Büyükşehir ve il belediye başkan adaylığı için MKYK başka türlü karar vermiş olmadıkça, doğrudan Genel Merkezdeki Seçim İşleri Baş- kanlığına veya il başkanlıklarına, bb- İlçe ve belde belediye başkan adaylığı için ilgili il başkanlıklarına, cc- Belediye ve il genel meclisi adaylığı için ilgili ilçe başkanlıklarına, bizzat yazılı olarak yapılır. Milletvekilliği, büyükşehir ve il belediye başkan adaylığı için il başkanlıklarına yapılan başvurular; adayların evrakları tamamlanarak derhal Genel Merkeze gönderilir.

a) Milletvekili seçimlerinde ön inceleme (Tüzük md.123) Adaylık başvuruları tamamlandıktan sonra MerkezYürütme Kurulunca; Parti üyesi adaylar hakkında yasal niteliklerle sınırlı, Parti üyesi olmayanlar hakkında ise hem yasal nitelikler ve hem de uygunluk açısından gerekli ön inceleme ya- pılarak veya oluşturulacak bir komisyona yaptırılarak, adaylık değerlendirmesine alınacakları gösterir öneri listesi hazırlanır, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’na sunulur. Merkez Karar ve Yönetim Kurulu, lüzum gördüğü incelemeyi yaparak; önseçim, teşkilat yoklaması ve merkez yoklamasına katılabilecek aday adayları listelerini seçim çevresi esasına göre belirler. b)- Yerel seçimlerde ön inceleme (Tüzük md.127) aa - Büyükşehir ve il belediye başkan aday adaylarıyla ilgili “önseçim” veya “teşkilat yoklaması”na katılacakları belirleme işlemi olan “ön in- celeme” yapmak ve karar alma yetkisi MKYK’na aittir. bb - İlçe ve belde belediye başkan aday adaylarıyla ilgili “ön inceleme” işlemi, ilgili il yönetim kurulunca, belediye ve il genel meclisleri aday adaylarıyla ilgili “ön inceleme” işlemi, ilgili ilçe yönetim kurulunca yapılır. İl yönetimince yapılacak ön inceleme işlemi, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu onayı ile, ilçe yönetiminin yapacağı ön inceleme işlemi ise, il yönetim kurulu onayı ile kesinleşir. Bu şekilde onay yetkisi olan kurullar, gerek gördükleri değişiklikleri yapabilirler.

Madde 16

Madde 17

Madde 18

Madde 19

Merkez yoklaması usulü; Tüzüğün 123. maddesine göre aday adaylıkları kabul edilenlerin, seçim çevrelerine göre aday ve liste sıralamaları- nın, doğrudan Merkez Karar ve Yönetim Kurulu tarafından yapılmasıdır.

Önseçim ilçe seçim kurulunun kurulması için öngörülen sürenin başında, önseçim ilçe seçim kurulu başkanı’nın Partinin ilçe başkanlıklarına üye bildirimi için yapacağı tebligattan itibaren 2 gün içinde; önseçim ilçe seçim kurulunda ve herbir önseçim sandık kurulu için Parti adına görevlendirilecek 2’şer asıl ve 2’şer yedek üye; belirlenerek kurula yazılı olarak bildirilir. Bu üyeler Parti adına, Parti adayları için yapılacak olan önseçim işlemleri ile ilgili olarak kurula katılırlar (2820 SPK. 41/a).Önseçim ilçe seçim ve sandık kurullarında görevlendirilecek üyeler, önseçimlerde aday adayı olmayan Parti üyeleri arasından seçilir.

a) Önseçim Parti Seçmen Listeleri Partinin ilçe ve ilçeye bağlı herhangi bir beldede bütün üyelerinin katılımıyla yapacağı önseçimlerde, üye kayıt defterlerinde Parti üyesi olarak kayıtlı olup, önseçimlerin yapılacağı tarih itibariyle bir önceki yılın son gününe kadar 2820 sayılı Kanunun 10. maddesine göre Cumhuriyet Başsavcılığına bildirilen ve Başsavcılıkca ilçe seçim kuruluna gönderilen listelerde yer alan üyeler oy kullanabilirler (2820 SPK. 42). Yukarıda sözü edilen partili seçmenlere ait listeler,Yüksek Seçim Kurulunun bildirmesi üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca önseçimden en az 30 gün önce elinde olacak şekilde ilgili ilçe seçim kurullarına gönderilir (2820 SPK. md. 42/5). Cumhuriyet Başsavcılığınca gönderilen listeler alındığında, ilgili partinin üye kayıt defterleri getirtilerek bu defterlerdeki kayıtlar ile Cumhuriyet Başsavcılığından alınan listeler, ilgili parti yöneticilerinin ve gerektiğinde onların sağlayacağı personelin katılımıyla, ilçe seçim kurulu başkanının yönetimi ve gözetimi altında incelenir. Cumhuriyet Başsavcılığınca gönderilen listelerde, ilçe bazında ilgili parti üyeleri gösterilmekle birlikte üyelerin ikametgahlarını içeren bilgilerin yer almaması halinde, üye kayıt defterlerindeki ikametgah adreslerinden de yararlanılmak suretiyle siyasi partinin önseçim yapacağı seçim çevreleri (merkez ve beldeler) için ayrı ayrı seçmen listeleri hazırlanır. Bu listeler dörder örnek olarak düzenlenir. b) Teşkilât Yoklaması Seçmen Listeleri Aday belirlemesi ve liste sıralaması teşkilât yoklaması usulüyle yapılacaksa, Genel Merkez oy kullanacak teşkilat yoklaması seçmen listelerini ve seçmenler o seçim çevresinin dahil olduğu ilçe parti teşkilatına kayıtlı ise, üye kayıt defterleri ile birlikte teşkilat yoklaması yapacağı her seçim ve çevresi için ve yalnız o seçim ve çevresinden oy kullanacakları içerir biçimde dörder nüsha olmak üzere Yüksek Seçim Kurulunun belirleyeceği tarihte önseçim ilçe seçim kurulu başkanlığına vermek zorundadır. İlçe seçim kurulu başkanlığınca bu listeler üzerinde herhangi bir işlem yapılmaksızın onaylanarak seçim takviminde belirlenen tarihte askıya çıkarılır (2820 SPK. 42).

Önseçim ilçe seçim kurulu başkanlığınca hazırlanan önseçim seçmen listeleriyle, teşkilat yoklaması yapılan yerlerde ilçe seçim kurulu başkanlığına siyasi partilerce verilen teşkilat yoklaması seçmeni parti üyelerini içeren listelerin birer örneği ait oldukları önseçim ve çevresi belirtilmek suretiyle Yüksek Seçim Kurulunca belirlenen tarihler arasında ilgili parti ilçe yönetim kurulu ile ilçe seçim kurulu binaları önüne asılır (2820 SPK. 42/7).

Parti seçmen listesinde adları bulunsun veya bulunmasın Parti üyeleri, askıya çıkarılan Parti seçmen listelerine askı süresi içinde, yazılı olarak itiraz edebilirler. İtirazlar, önseçim ilçe seçim kurulu tarafından Parti Tüzük ve Yönetmelikleri çerçevesi içinde incelenir ve seçim takviminde belirlenen süre içinde kesin olarak karara bağlanır. İtirazın yerinde görülmesi halinde Parti seçmen listesi düzeltilir (2820 SPK. 42/son - 298 S.K. 112). Bu listeler kesinleştikten sonra, ilçe seçim kurulu başkanlığınca, yeteri kadar seçmen için bir liste hesabıyla sandık seçmen listelerine ayrılır. Listeler üçer örnek olarak düzenlenir. Ayrıca, seçmen listeleri kesinleştikten sonra, bu listelere göre 141 örnek sayılı Parti seçmen kartı, belli süre içinde düzenlenerek ilçe seçim kurulu başkanlığınca üyelere dağıtılır. Kesinleşen listeler üzerinde aşağıdaki maddenin uygulanması dışında hiçbir değişiklik yapılamaz.

Birden fazla siyasi parti için ayrı ayrı düzenlenmiş ve kesinleşmiş olan siyasi parti seçmen listelerinde aynı isimlerin bulunması ve bu isimlerin başka başka kişilere ilişkin bulunmaması halinde, bu isimler bütün partilere ait seçmen listelerinden silinir ve bu kişilerin bu partilerin hepsinde birden üyelik sıfatları kalkar. Ayrıca bu kişilere verilmiş olan siyasi parti seçmen kartları iptal edilerek durum önseçim ilçe seçim kurullarınca, ilgili siyasi partilerin ilçe yönetim kurullarına ve ilgili sandık kurulları başkanlıklarına derhal bildirilir (2820 SPK. 6).

Aday adayı listeleri soyadına göre alfabetik sırayla düzenlenir. a - Milletvekili Seçimlerinde Milletvekili seçimi için, MKYK’nca seçim çevreleri esas alınarak belirlenen önseçim ve teşkilat yoklamasına katılabilecek tüm seçim çevrelerine ait aday adayları listeleri Genel Başkanlık tarafından Yüksek Seçim Kuruluna; ilgili seçim çevrelerine ait listelerin de o çevrelerin parti ilçe başkanlıklarınca, il ve ilçe seçim kurullarına verilmesi gerekir. b - Belediye Başkanı ve Meclis Üyesi Seçimlerinde Parti ilçe başkanlıkları; önseçimle veya teşkilat yoklamasıyla aday belirlenecek belde ve ilçe belediye başkanı ve belediye meclisi aday adayı listelerini ilçe seçim kurulu; Parti il başkalıkları; büyükşehir belediye başkan aday adayları listelerini de, büyükşehir hudutları içindeki ilçe seçim kurullarına da iletilmek üzere il seçim kurulu başkanlıklarına verirler. c - İl Genel Meclisi Üyesi Seçimlerinde İl genel meclisi için; 2972 sayılı Kanunun 5’inci maddesi uyarınca, il seçim kurullarınca belirlenen sayıdan az olmamak üzere asıl ve yedek ayırımı yapılmaksızın, aday adayları listeleri Parti ilçe başkanlıkları tarafından ilçe seçim kurulu başkanlığına verilir.

a) Parti Genel Merkezi veya yetki vereceği teşkilat kademeleri, önseçim veya teşkilat yoklaması yapılacak seçim çevreleri ile seçimlere ait aday adaylarını içeren ve ilçe seçim kurulu başkanlığına verilen listelere uygun olarak, önseçim seçmen sayısı dikkate alınarak, yeterli sayıdaki basılı oy pusulası ile zarfları, Yüksek Seçim Kurulunca ilan edilen takvimde belirlenen tarihte ilçe seçim kurulu başkanlığına verir. Bu oy pusulaları; milletvekili, belde belediye başkanlığı, ilçe belediye başkanlığı, büyükşehir belediye başkanlığı, belde ve ilçe belediye meclisleri ile il genel meclisi üyesi aday adayları için ayrı ayrı olmak üzere bastırılır. Oy pusulasının baş tarafına Partinin adıyla birlikte hangi seçim çevresine ve hangi seçime ait olduğu da yazılır. Ayrı ayrı verilecek belediye meclisi ve il genel meclisi üyeliği aday adaylığı oy pusulasında asıl ve yedek ayırımı yapılmadan, yukarıdaki esaslara göre mevcut adaylar sıralanarak yazılır. b) Önseçimle aday tespiti halinde, belediye başkanı ile belediye meclisi üye aday adayları müşterek liste ile önseçime katılabilirler. Bu halde, Partili seçmen bu müşterek listeyi aynen veya bu müşterek listedeki mevcut aday adaylarından istediklerini çizmek ve bunların yerine diğer aday adaylarından isimler yazmak veya 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanununun 46’ncı maddesinde belirtilen aday adayları listesine işaret koymak suretiyle oyunu kullanabilir. Bu durumda yukarıda anılan Parti yetkili organları 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 46 ncı maddesinde belirtilen aday adayları listesi ile birlikte müşterek listeli aday adayları listelerini de ilçe seçim kurulu başkanlıklarına verirler (2972 S.K. md.10/d). Bu halde belediye başkan aday adayı içermeyen listeler müşterek liste sayılmaz ve işleme konulmaz. Siyasi Partiler, yukarıda belirlenmiş olduğu üzere düzenlenmiş müşterek listeleri, belediye başkan aday adayı sayısınca verebilirler (2972 S.K.10/c-d - 2820 SPK. 40).

Milletvekili seçimi için siyasi partilerce yapılacak önseçimlerde gösterilecek aday adayı sayısı o çevrede seçilecek milletvekili sayısından az olamaz (2820 SPK. 46/son). Ancak 2820 sayılı Kanun’un 37’nci maddesinin 4381 sayılı Kanunla değişik ikinci fıkrası gereğince gösterilecek merkez kontenjan adayları, o seçim çevresi için bildirilecek toplam aday sayısından düşülür. Mahalli seçimlerde de o seçim çevresi için öngörülen aday sayısı kadar aday adayı gösterilir.

Aday adaylarının ilçe seçim kuruluna bildirilmesinden sonra, önseçim sonuçlanıncaya kadar, aday adaylığından çekilme dikkate alınmaz. Ancak bu gibiler önseçimde aday seçilmişlerse çekilmeleri hüküm ifade eder ve onların yerine, oy sıralamasında daha sonra gelenler aday seçilmiş sayılırlar. Ölüm halinde de aynı hüküm uygulanır (2820 SPK. 40/son).

Aday yoklamalarına katılan aday adayları için propaganda yapmak amacı ile açık hava toplantıları, örf ve adete göre sohbet toplantısı sayı- lanlar hariç olmak üzere kapalı salon toplantıları tertiplenemez, duvar ilanı, el ilanı ve her nevi matbua, ses ve görüntü bantlarıyla propaganda yapılamaz. Bu tür toplantılarda başka aday adaylarına karşı kötüleyici beyanlarda bulunulması yasaktır.   Parti, aday adayları için bunların vereceği bilgileri de esas alarak aday adaylarının meslek veya sanat hayatlarındaki derece, başarı ve eserlerini, memlekete yaptığı hizmetleri gösterir, vesikalık fotoğraflarını taşıyan matbualar bastırıp dağıtabilir. Aday adaylarının soyadı alfabe sırasına göre düzenlenecek benzer bilgileri içeren matbualar sandık başlarına asılabilir. Aday adayları, partinin programı, büyük kongresinin ve yetkili merkez organlarının kararları ile partinin seçim bildirisi dışında, milli, mahalli yahut mesleki çapta herhangi bir vaadde bulunamazlar ve Türkçe’den başka dil ve yazı kullanamazlar. Aday adayları, önseçimlerde oy kullanacak partili üyelere veya yakınlarına maddi çıkar sağlama amacı güdemezler; önseçimlerde oy kullanacakları etkilemek maksadıyla meşru ve hukuka uygun olmayan davranışlarda bulunamazlar. Yukarıdaki fıkralar ve Tüzük hükümlerine aykırı beyan ve faaliyette bulunduğu tesbit edilen aday adaylarının önseçim veya teşkilat yoklamasında aldığı sonuca bakılmaksızın MKYK tarafından adaylığı iptal edilir.

Önseçim sırasında siyasi partilerin birer müşahidi, kendi partilerine ait sandık başı işlemlerini takip etmek üzere hazır bulunabilir. Önseçimde aday olanlar, müşahit sıfatıyla sandık başında bulunamazlar(2820 SPK. md.45).

Parti önseçim sandık seçmen listesine kayıtlı her seçmen önseçimde oy verme hakkına sahiptir. Sandık listesinde kaydı olmayanlar oy kullanamazlar. Önseçimde oy vermek için parti seçmen kartının gösterilmesi şarttır. Bu belgeyi göstermeyenlerden veya belgenin sahibi olduğunda tereddüt edilenlerden parti üye kimlik kartı istenir (298 S.K. 87). Sandık başına gelen partili seçmene, sandık kurulu başkanı veya görevlendireceği kurul üyesi, kimlik ve parti seçmen kartını gördükten sonra oy pusulasını sandık kurulu başkanlığının mühürü ile mühürleyerek verir (2820 SPK. 46/2). Partili seçmen, sandık kurulunca kendisine verilen (ilçe seçim kurulu ile sandık kurulu mühürünü içeren) oy pusulalarını ve ilçe seçim kurulunca mühürlü zarfı alarak, oyunu kullanmak üzere kapalı oy verme yerine geçer.

Aynı sandığa atılacak oy pusulalarını ve zarfını aldıktan sonra kapalı oy verme yerine giren seçmen oyunu aşağıdaki şekillerde kullanır: a-Milletvekili Adaylığı İçin: Partili seçmen oyunu kullanırken,oy pusulasında adları yazılı bulunan aday adaylarının karşısına (X) çarpı işareti koymak suretiyle tercihini belli eder. İşaret sayısı; o seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısından çok ve bu sayının yarısından az olamaz (2820 SPK. 37). 2820 Sayılı Kanunun 37’nci maddesi uyarınca siyasi parti genel başkanlıklarınca Yüksek Seçim Kuruluna bildirilen önseçim merkez adayı isimleri o seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısından düşüldükten sonra, işaretleme kalan milletvekili sayısından çok ve bu sayının yarısından az olamaz. İşaretlemede bu miktarlara ve nisbetlere uyulmaması, oy pusulasının geçersiz sayılmasını gerektirir. b-İl Genel Meclisi Üyeliği Adaylığı İçin: Partili seçmen, asıl ve yedek ayrımı yapılmaksızın sıralanmış bulunan aday adaylarının isimlerinin karşısına (X) çarpı işareti koyarak tercihini kullanır. İşaretleme o seçim çevresinin çıkaracağı asıl ve yedek üye toplam sayısından çok ve yarısından az olamaz. Belirtilen bu oranlara uyulmaması, oy pusulasının geçersiz sayılmasını gerektirir (2820 SPK. 46/son). c - Belediye Meclisi Üyeliği Adaylığı İçin: Parti önseçim ilçe seçim kurullarına  müşterek oy pusulası vermemiş ise tercih işaretlemesi, il genel meclisi üyeliği adaylığı için yapılanın aynısı olacaktır. Ancak 2972 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin (d) bendinde öngörülen kontenjan adaylığı nedeniyle, işaretlenecek aday adayı sayısı, kontenjandan gösterilecek aday sayısı asıl üye sayısından çıkarıldıktan sonra kalacak sayı üzerinden hesaplanacaktır (2972 S.K. 10/c – 2820 SPK. 46/son). Parti önseçim ilçe seçim kurullarına müşterek oy pusulaları da vermiş ise, parti seçmeni hem bunları hem de basılı oy pusulasını sandık kurulu başkanından alarak kapalı oy verme yerine girecek ve orada tercihini yapacaktır. Seçmen basılı oy pusulasını kullanmaya karar verdiği taktirde oy verme işlemini yukarıda (1) numaralı bentte belirtildiği üzere yapacak, aksi halde yani müşterek oy pusulasını kullanacak ise seçmen, müşterek oy pusulasını olduğu gibi üzerinde hiçbir değişiklik yapmadan ve işaret koymadan zarfa koyabileceği gibi, listede mevcut aday adaylarından (belediye başkanı adayı dahil) istediğini çizmek ve bunların yerine diğer aday adaylarından isimler yazmak suretiyle oyunu kullanabilir. Partili seçmen, müşterek oy pusulasını kullanmaya karar verip oy pusulasında bazı isimleri çizmek ve yerlerine başka aday adaylarını yazmak suretiyle değişiklik yaptığı takdirde, sonuçta müşterek oy pusulasındaki aday adayı sayısı, kontenjandan gösterilecek aday sayısı hariç olmak üzere, seçim çevresinin çıkaracağı asıl ve yedek üye toplam sayısından çok ve bu sayıdan az olamayacağı gibi yeni yazılan isimlerin mutlaka basılı aday listesinde bulunan adaylardan olması da şarttır. Bu şartlara uygun olmayan değişiklikler, oy pusulasını geçersiz kılar. d - Belediye Başkanlığı ve Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı Adayları Önseçimi İçin: Bu seçimlerde partili seçmen, basılı oy pusulasında yazılı aday adaylarından yalnızca birinin isminin karşısına (X) çarpı işareti koyarak tercihini kullanır. Birden fazla aday adayının isminin karşısına işaret konulması veya birden fazla aday olduğu halde oy pusulasında tercih işareti konulmamış bulunması, oy pusulasını geçersiz kılar. Seçmen müşterek oy pusulasını kullanmayı tercih etmiş ise onu; aksi halde işaretlediği belediye başkan adayları ile belediye meclisi üye adaylarına ait basılı oy pusulalarını aynı zarfa koyarak sandığa atar. Büyükşehir belediye başkan adaylığı için de önseçim yapılması halinde seçmen bu maddenin “C” bendinin 1. fıkrasına göre işaretlediği oy pusulasını ilçe belediye başkanlığı ve meclisi üyeliği adaylarına ait oy pusulalarını koyduğu zarfa koyarak ilçe belediye önseçimi için ayrılmış sandığa atar. Oy pusulası işaretlendikten sonra zarfa konulur, zarf kapatılır ve kapalı oy verme yerinden çıkılarak oy zarfı ait olduğu sandığa atılır. Seçmen, sandık listesindeki adının karşısını imza ederek oyunu kullandığını belli eder.

Oy verme süresi, oyların döküm ve sayımı oy kullanma usulü, geçersiz oylar ve sandık başı işlemleri ile tutanakların birleştirilmesinde, 298 sayılı Kanun hükümleri ile YSK tarafından yayımlanan genelge hükümleri uygulanır.

Seçim ve sandık kurullarıyla kurul başkanlarının kesin olmayan kararlarına karşı Parti Genel Merkezi ile önseçimde aday adayı olanlar veya Partinin teşkilat kademelerinin başkanları veya vekilleri ile Parti müşahitleri itiraz edebilirler (2820 SPK. 50).

Önseçimlerde her siyasi parti ve her önseçim için seçim çevreleri dikkate alınarak ayrı ayrı düzenlenecek sayılı basılı tutanak kağıdında, o partiden aday adayı olmuş bulunanların, herbirinin aldıkları oyların toplamı, rakam ve yazı ile belirtilir. Bu tutanak ilçe seçim kurulu başkanı ve üyelerince imzalanır. Adaylık tutanağına yapılan itiraz, oyların dökümüne veya sayımına ilişkin olduğu ve yeniden yapılan döküm ve sayım sonunda tutanakların iptaline karar verildiği taktirde, yeniden yapılan döküm ve sayım sonucuna göre seçildikleri anlaşılanlara veya aldıkları oy sayısı değişenlere ilçe seçim kurulunca tutanakları verilir veya oy sayısı düzeltilir. İlçe seçim kurulunca bu konuda verilen kararlara karşı aynı kurula yalnız şikayet yoluyla başvurulabilir. İlçe seçim kurulunun şikayet üzerine verdiği karar kesindir. Büyükşehir belediye başkanlığı adayları için düzenlenen ilçe birleştirme tutanaklarına karşı yapılan itirazlar, il seçim kurulunca incelenir ve kesin olarak karara bağlanır. İl seçim kurulunun birleştirme tutanağına karşı ancak il seçim kuruluna şikayet yoluna gidilebilir. Şikayet üzerine verilen kararlar kesindir. Bu itiraz ve şikayetlerin ilgili seçim kurullarınca sonuçlandırılmalarına ilişkin süreler, Yüksek Seçim Kurulunca seçim takviminde belirtilir. Büyükşehir belediye başkanlığı aday adaylığı önseçim sonuçları için ilçe seçim kurullarınca düzenlenen tutanaklar, birleştirilmek üzere il seçim kurulu başkanlığına gönderilir. Önseçimin önseçim işlemleri sebebiyle iptali halinde önseçim yenilenmez ve bu seçim ve çevresi için bütün adaylar,  Parti   Tüzüğünde gösterilen yöntemlerle Parti yetkili organları tarafından belirlenir.312 Seçim İşleri Adaylık İşlemleri Yönetmeliği Tutanakları iptal edilenler yerine, adayların önseçimde aldıkları oy sırası- na göre tutanak verilir. Sırada olan yoksa veya sıradakiler yetmezse boşluklar Tüzüğün 125. maddesine göre, adaylar merkez yoklaması ile belirlenmiş ise, yoklamayı yapan organın bildireceği isimle doldurulur  (2820 SPK. 51). Ön seçim veya teşkilat yoklamasında eşit oy alanların liste sırası, çekilecek kur’a ile belirlenir (Tüzük md.129/5).

Önseçim sandık kurulları 146 nolu cetvelde oyların döküm ve sayımını yaparak 146/1 numaralı tutanağı düzenler ve bunları aynı gün önseçim ilçe seçim kuruluna iletir. Önseçim ilçe seçim kurulları her siyasi parti için ayrı ayrı düzenlenecek 146/2 numaralı birleştirme tutanaklarında, o partiden aday adayı olanların herbirinin aldıkları oyların toplamını rakam ve yazı ile belirtirler. Bu tutanaklar önseçim ilçe seçim kurulu başkanı ve üyeleri tarafından imzalanarak il seçim kuruluna iletilir. İl seçim kurulları kendilerine önseçim ilçe seçim kurullarından gelen tutanakları her bir seçim çevresi itibariyle birleştirerek, 146/3 numaralı birleştirme tutanağını düzenler ve sonuçları 146/4 numaralı tutanak ile en seri şekilde (telgraf, telefax) Yüksek Seçim Kuruluna bildirirler. Aynı miktarda oy almış olanlar arasındaki sırayı Partinin Merkez Karar ve Yönetim Kurulu tesbit eder. Adaylık tutanağına yapılan itiraz, oyların dökümüne veya sayımına ilişkin olduğu ve yeniden yapılan döküm ve sayım sonucunda tutanakların iptaline karar verildiği takdirde, yeniden yapılan döküm ve sayım sonucuna göre seçildikleri anlaşılanlara Yüksek Seçim Kurulu tarafından tutanakları verilir. Bir seçim çevresinde önseçimin, önseçim işlemleri sebebiyle iptaline karar verildiği takdirde, önseçim yenilenmez ve bu seçim çevresi için bütün adaylar ilgili siyasi partinin yetkili kurulları tarafından tesbit edilir. Adayların yalnız birinin veya birkaçının tutanağının iptaline karar verildiği hallerde, tutanakları iptal olunan adayların yerine, önseçimde alınan oy sırasına göre tutanak verilir. Sırada olanlar yetmediği takdirde boş kalan yerlerin doldurulması için bu maddenin yukarıdaki fıkrası uygulanır. Belli bir seçim için Parti adaylarının Yüksek Seçim Kuruluna bildirilmesinden sonra önseçim ve adaylarla ilgili itiraz ve şikayetler dikkate alınmaz. Daha önce yapılmış olan itiraz ve şikayetler üzerine başlamış olan işlemler dondurulur (2820 SPK. 51).

Her siyasi partinin önseçimine katıldığı her seçim ve çevresi için aday adaylarının aldığı oy sayısını içeren tutanaklar, ilçe seçim kurulu başkanlığınca partinin ilçe başkanlığına gönderilir. Kazanan aday adaylarına da formu düzenlenerek verilir. Büyükşehir belediye başkanlığı aday adaylığı sonuçları ise, il seçim kurulu başkanlığı tarafından ilgili parti il başkanlığına ve kazanan aday adayına bildirilir.

Yüksek Seçim Kurulu, il seçim kurullarından gelen önseçimle tespit edilmiş parti adayları listelerinin tasdikli birer örneğini derhal ilgili partilerin genel başkanlıklarına teslim eder. Parti genel başkanlıkları, parti mevzuatı gereğince merkez adayı olarak seçilen parti adaylarını bu listelere dahil ederek seçim çevrelerine göre düzenleyecekleri parti adayı cetvellerini, kanun hükümlerine göre Yüksek Seçim Kuruluna süresi içerisinde bildirirler (2820 SPK. md.48).

Bu Yönetmelik ile Parti Tüzüğünde belirtilen usul ve esaslara göre belirlenen adaylara ait listeler Yüksek eçim Kurulunca ilan edilen seçim takviminde belirtilen süre içinde; Büyükşehirlerde, büyükşehir belediye başkan adayları parti  il başkanlıklarınca il seçim kurullarına, Belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği ve il genel meclisi üyeliği seçimlerine ait aday listeleri, Parti  ilçe başkanlıklarınca ayrı ayrı listeler halinde ilçe seçim kurullarına, verilir. Her aday için, 2972 sayılı Kanunun 9’uncu maddesi göndermesi ile uygulanması gerekli 2839 sayılı Kanunun 11’inci maddesine göre, seçilme yeterliliği ile ilgili sabıka kayıtlarının bulunup bulunmadığını gösterir belgelerle nüfus cüzdanı örnekleri seçim kurullarına verilecek listelere eklenir. Yukarıda belirtilen Parti teşkilat kademeleri,her seçim çevresi için düzenleyecekleri aday listelerini 4 nüsha halinde, seçim takviminde belirlenen süre içinde alındı belgesi karşılığında seçim kurullarına verirler. Aday listelerinin her sayfasının Parti mühürünü ve yetkili imzayı taşıması   şarttır. İl ve ilçe seçim kurulları, listeleri kendilerine verilen geçici adayları ilgili yerlerde alışılmış usullerle ilan ederler (2972 S.K. 12).

Adayların geçici olarak ilanı üzerine adaylara karşı ilçe seçim kuruluna itiraz edilebilir. İlçe seçim kurulu kararlarına karşı ilgililer il seçim kuruluna itiraz edebilirler. İl seçim kurulunun itiraz üzerine verdiği karar kesindir. Büyükşehir belediye başkan adayları hakkındaki itirazlar, il seçim kurulunca incelenir. Bu inceleme sonucunda verilen kararlara karşı Yüksek Seçim Kuruluna itiraz yoluna başvurulabilir. İtiraz üzerine verilen bu kararlar kesindir. İtiraz ve şikayetler ile bunların ilgili seçim kurullarınca incelenmelerine ilişkin süreler  Yüksek Seçim Kurulunca seçim takviminde belirtilir (2972 S.K. 14).

İlçe seçim kurulları, kendi seçim çevrelerinin adayları hakkında yapacakları inceleme sonucunda kanunda yazılı adaylık şartlarında noksanlık veya aykırılık bulunduğunu görürlerse, durumu ilgili adaya ve siyasi partilerin ilçe başkanlıklarına bildirirler. Büyükşehir belediye başkan adaylarına ilişkin inceleme il seçim kurulunca yapılır. Noksanlık ve aykırılık görülürse bu kurulca, siyasi partinin il başkanlığına bildirilir. İlgili aday ve siyasi parti bu bildirimler üzerine büyükşehir belediye başkanlığı adaylığı yönünden Yüksek Seçim Kuruluna, diğer adaylar yönünden de il seçim kuruluna itiraz edebilirler. İtiraz üzerine verilen kararlar kesindir.

Siyasi partilerin aday listelerinde, 24 ve 25 inci maddelerdeki durumlar nedeniyle eksiklikler husule geldiği takdirde keyfiyet ilçe seçim kurulu başkanlığınca, büyükşehir belediye başkanlığı adayı yönünden il seçim kurulu başkanlığınca ilgili siyasi parti yönetim kurulu başkanlığına bildirilerek eksikliğin tamamlanması istenir. İstifa, ölüm ve kısmi iptal gibi nedenlerle aday listelerinde boşalma olması halinde; sıralama ön seçim veya teşkilat yoklaması usüllerinden biri ile yapılmış ise; boşluk liste sonuna kaydırılarak, en çok oy almış liste dışı adayın listeye dahil edilmesiyle doldurulur. Önseçim veya teşkilat yoklaması, tümden veya seçim çevresi ölçeğinde en az 1/3 oranında iptal edilmiş ise, boşalan adaylıklar Merkez Karar ve Yönetim Kurulu veya yetki verdiği diğer herhangi bir merkez veya taşra teşkilatı yönetim kademesi tarafından tamamlanır. Merkez yoklaması usûlü ile yapılan listelerde meydana gelebilecek bo- şalmalarda liste kaydırması yapılmaz. Boşalan sıra, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nun belirlediği ismin bildirilmesiyle doldurulur.

Parti, 2972 Sayılı Kanunun 10/c maddesi uyarınca; belediye meclis üye sayısı 9 ve 11 olan beldelerde bir, 15 olan beldelerde iki, 25 ve 31 olan beldelerde üç, 37 olan beldelerde dört, 45 olan beldelerde beş, 55 olan beldelerde altı adet kontenjan adayı gösterebilir. Kontenjan adayları MKYK veya yetki verdiği teşkilat kademeleri  tarafından merkez yoklaması ile tesbit edilir. Kontenjan adaylarının isimleri parti ilçe yönetim kurulları tarafından   ilçe seçim kurullarına verilen aday listelerinin sonuna yedek üye adaylarının isimlerinden sonra yazılır.

Partinin seçime katılacağı yerlere ilişkin aday listelerinin, her ilin ve bir il birden fazla seçim çevresine bölünmüş ise,her bir seçim çevresinin adayları ayrı ayrı kağıtta gösterilmek suretiyle YSK’nca ilan edilen seçim takviminde öngörülen süre içinde  Yüksek Seçim Kuruluna teslim edilmesi gerekir. İllere ait bu listeler, alfabe sırasıyla dizilerek listenin baş tarafına ilin adı, il birkaç seçim çevresine bölünmüş ise (her bir çevre ayrı ayrı olmak üzere) ilin adıyla birlikte bölünen seçim çevresinin numarasının yazılması, bunun altına da adayların adları, soyadları, öğrenim durumları (ilk, orta, yüksek biçiminde) ve meslekleri (birden çok meslek varsa yalnız biri) gösterilerek sıra numarasıyla alt alta yazılmak suretiyle düzenlenir. Listelerin her sayfasının Parti mühürünü ve yetkili imzayı taşıması gerekir. Her aday için, 2839 Sayılı Kanunun 11’inci maddesine göre, seçilme yeterliliği ile ilgili, sabıka kayıtlarının bulunup bulunmadığını gösterir belgelerle nüfus cüzdanı örnekleri, listelere eklenir. 2839 Sayılı Kanunun 13’üncü maddesi gereğince; Partinin, iller toplamının en az yarısında ve aynı Kanunun 12’nci maddesinde öngörülen seçim çevrelerinin çıkaracakları milletvekili sayısı kadar aday göstermesi gerekir. Eksik aday gösterilmesi halinde, bu eksiklik Yüksek Seçim Kurulunca Partiye  verilen sürede tamamlanır.

Aday tesbit ve sıralama işleminin, önseçim veya teşkilat yoklaması usüllerinden biri ile yapılmasına karar verilmiş olması hallerinde; TBMM toplam üye sayısının %5’ini aşmamak üzere, ilini, seçim çevresini ve liste sırasını ön seçim veya teşkilat yoklamasından on gün önce Yüksek Seçim Kuruluna bildirmek koşuluyla merkez adayı göstermeye Genel Başkan yetkilidir. Önseçim veya teşkilat yoklamasının kısmi uygulanması halinde Genel Başkan’ın göstereceği kontenjan aday sayısı, ön seçim veya teşkilat yoklaması yapılan seçim çevrelerinden seçilecek milletvekili sayısı toplamının %5’ini aşamaz. Bir seçim çevresinde birden fazla ve iki milletvekili seçilecek seçim çevrelerinde Genel Başkan kontenjanı kullanılamaz. Seçimin yapılacağı tarihte milletvekili olanlar ile, parti listelerinden üç dö- nem belediye başkanlığı yapmış olanlar, kontenjan yöntemi ile aday gösterilemezler. Kontenjan adayı gösterilecek olanlar, “önseçim” veya “teşkilat  yoklaması” na katılmazlar. Milletvekili Seçimlerinde Adaylara Karşı İtiraz Madde 47 - Adayların geçici olarak ilanından itibaren iki gün içinde il se- çim kuruluna itiraz edilebilir. İtirazlar, il seçim kurullarınca, en geç iki gün içinde karara bağlanır. İlgililer, bu kararlara karşı iki gün içinde Yüksek Seçim Kuruluna itiraz edebilirler. Yüksek Seçim Kurulu, üç gün içinde ve en geç, kesin aday listelerinin ilanı gününe kadar bu itirazları karara bağlar (2839 S.K.md.22).

Bir il, birkaç seçim çevresine bölünmüş olsa bile il seçim kurulları, kendi seçim çevrelerinin adayları hakkında yaptıkları inceleme sonunda, bu Kanunda yazılı adaylık şartlarında noksanlık veya aykırılık bulunduğunu görürlerse, durumu geçici ilan tarihinden itibaren iki gün içinde ilgili adaya, siyasi partilerin il başkanlarına ve Yüksek Seçim Kuruluna bildirirler (2839 S.K.md.23).

Adaylıklar kesinleştikten sonra, Yüksek Seçim Kurulu tarafından seçim takviminde belirtilen süre zarfında seçim çevreleri itibariyle Resmi Gazete ve radyo ile ilan edilir (2839 S.K. md.24). İl seçim kurulları da kendi seçim çevrelerindeki adayları, Yüksek Seçim Kurulunun belirttiği tarihte, alışılmış araçlarla ilan ederler.Seçim İşleri Adaylık İşlemleri Yönetmeliği 317

Aday listelerinin kesinleştiği tarihten, oy verme günü saat 17:00’ ye kadar ölüm veya istifa nedeniyle aday listelerinde meydana gelecek eksilmeler, listelerin tamamlanmasını gerektirmez. Ancak, aday listelerinde yukarıdaki nedenlerle boşalma olması halinde listedeki adaylar liste sırasına göre kaydırılmak suretiyle boşalan yerler doldurulur (2839 S.K. md.25).